Вафотини олдиндан сезган аёл…

– Онамиз, дуогўй инсон эдилар, — деб ҳикоя қилади тош­кент­лик Санобар Раҳматуллаева. — Кўп ҳодисаларни олдиндан сезардилар. Кексайиб, фарзандларни уйли-жойли қилгач, қаттиқ бетобланиб қолдилар.
Гарчи вақти қазолари етганини сезиб турган бўлсалар-да, шифокорлар айтган дориларнинг барчасини қабул қилар, бизнинг жонкуярлик билан келтирган малҳамларимизни ҳам ичардилар. Кўзимиз ногаҳон ёшланса:

– Йиғламанглар, мен ҳали тузалиб кетаман! — дердилар бизни юпатиб.

Жигарлари қуриб, тамом бўл­ганини сўнгги дақиқаларда билибмиз. Фарзандларим сиқилмасин деб, тишни-тишга босиб, оғриқ азобларига чидаган эканлар.

Оқибатда, кўп ўтмай онамизни касалхонадан қайтаришди. Сўнгги кунларда имкон қадар у кишининг дардларини енгиллатишга ҳаракат қилдик. Агар биз қизлар тепаларида тўпланиб қолсак:

– Мендан бошқа ишингиз йўқми, тепамда термилиб ўтиргунча, ишингизга боринглар! — деб танбеҳ берардилар.

Вафотларидан бир кун олдин, «Ҳанифа холангизни чақиринглар, тепамда дуо ўқиб ўтиради, ўзимнинг ҳолим келмаяпти! Дуодан одамнинг жисми ҳам, руҳи ҳам ором топади», – дедилар. Шу куни онамизга ғо­йибдан куч киргандай анча тетиклашиб қолдилар, биз билан ҳам очилиб гаплашдилар.

– Мана, холангиз бор, бирпас ётиб дам олинглар! — дедилар онам. Аслида, бўлғуси маросимлардан олдин қизларим бироз ором олсин, деган ниятда бизни чиқариб юборган эканлар.

Кечки соат саккизларда онам бироз безовталаниб қолдилар.

– Мени каравотдан пастга олсангиз яхши бўларди. Ҳозир улар келишади! — дедилар. Аммо бизнинг «Кимлар келади?», деб берган саволимиз жавобсиз қолди. Биз қизлар бир-биримизга маноли қараб қўйдик. Жон талашиб ётган онамизнинг кўзига бир нималар кўриняпти, деб ўйладик. Шунга қарамай, янги ўрин солиб, онамизни пастга ётқиздик.

Вафотларидан сал олдин дераза томонга қараб, кўзлари порлаб кетди ва «Ана, келишди!» дедилар жилмайиб. Улар гўзал бир манзарани кўргандай шу томонга маҳлиё бўлиб қолдилар ва калимани айтиб, беозор узилдилар…

У киши қандайдир гўзал хил­қатларни, гўзал манзараларни кўрган бўлсалар ажаб эмас. Балки у дунё элчилари онамизнинг кўзига нурли фариштадай бўлиб кўрингандир, энди бу ёғи бизга қоронғи. Аммо бу дунёда биз кўра олмайдиган нарсалар бисёр эканига ўшанда ишонч ҳосил қилганман.