ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)

ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)
ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)


Киш. Хаммайок оппок кор билан копланган. кишлок кочаси бойлаб ризкини териб юрган кора карга бир четда титрабгина турган тотини корди-ю, хайратдан кагиллаб юборди.

— Тотихон, кочада нима киляпсан? — соради у тотининг теварагида тинимсиз айланиб. — кафасда йотишинг керак еди-ку! Бир тоза хаводан нафас олай дебсан-да?

— Е, каргабой ака-ей, — бошини патлари орасига олиб мингирлади тоти. — Куйган юрагимни баттар йондирасиз-а! кафасимдан кочдим, ога!

— Ахмокмисан? Нимага кочдинг?

— Бир хил хайот жонга тегди. Хали хожайин хотинини сокишга мажбур килади. У кетса, кеннойи келади-да, каргиш оргатади. Ери келди дегунча каргашим керак. Ога, хали кеннойидан, хали хожайиндан калтак йеявериб тойиб кетдим. Уч кунлаб на дон, на сув беришарди. Айбим битта. Икковлариниям сокканман. Ахир, буйрукни бажардим, ога! Мен кичкина тоти болсам! Олар болсам олиб болдим!

— Ха-а, — огир хорсиниб койди карга. — Сенга кийин бопти, тотихон. Хош, енди нима килмокчисан?

— Ога, калламга зор фикр кеп колди.


— канака фикр?

— каранг, замон ажойиб! Биз кушларга еркинлик берилди. Кочада юрсангиз, хеч ким рогаткадан тош отмайди, овчиларнинг тори тешилди. Озимиз хохлаганча тирикчилик кила оладиган болдик. Тогрими?

— Ха, хаксан, тотихон. Мана, менам шунинг учун бурунги йилдагига караганда анча семирдим…

— Ога, кафасларига от тушсин! Хофизалик килсаммикан деяпман. кушлар даврасида кошик айтиб, хаммани хурсанд килардим. Ризким бутун боларди. Хамма мени хурматлаб торга отказарди.

— Хофиза? О, иштахалар карнай-ку! Хофизалик килиш учун овоз, истёдод деган нарсалар болиши керак. Хош, борми?

— Бир дунйо!

— кани, бир хиргойи килиб бер-чи!

Тоти «ийк-ийк»лаганча айланиб чопа бошлади. Шу кадар берилиб кичкирдики, карга канот кокиб юборди.

— Товушинг чалишрогакан-у, — карга тошини кашиб соз бошлади. — Аммо иложини топса болади.

— Нима килиш керак, ога?

— Билмадим.

— Илтимос, айта колинг! Ахир, сиз аклли каргасиз-ку!.. Ога, балки озингиз жоравоз боларсиз менга-а? Овозингиз жа салобатли!

— Сенгами? Е, йок, менинг овозим баритон, сеникига тушмайди.

— Йолвораман, ога, бир умр кулингиз болай, йордам беринг!

— Мен жоравоз болишим учун хомий топишинг керак. Текинга жоравоз болмайман.

— Х-хомий? — тутилди тотихон. — каердан топаман хомийни, ога? Хозир…

— Ана, мусичабой акангга учраш! Бир-икки марта атрофини айланиб, исмини айтиб чакирсанг, ериб кетади. Йигиб койганидан пича беради.

— Кейин-чи?

— Оша берганини менга опкеласан. корнимни тойдириб, тетиклашсам, жоравоз болиш-болмасликни ойлаб кораман.

— Илтимос, ундай деб коркитманг, ога!

— Бопти, олдин опкел!

— Жоравоз боласизми?

карга тумшугини кийшайтириб, тирноклари билан ишкалаган болиб норози жавоб берди:

— Хоп, кондирдинг! Сендай хуриликога йок деб болармиди? Опкелакол атаганингни!

— Ура-а-а!!! Енди менам хофиза болама-ан!

— Тотихон, машхур боп кетсанг, мени есдан чикармайсанми? Олдимга келиб салом-алик килиб турасанми?

— Албатта, ога!

— карагин лекин! Келмай койсанг, нак каргавораман-а!..

Тотихон диконглаганча мусичабой акани кондириш ниятида бугдойзорга жонади.

* * *

Йозга чикиб бугдойи ориб кетилган далада катта консерт болди. Консертга хатто сичкон, каламуш, мушукларгача келди. Аммо хеч ким билан хеч кимнинг иши болмади. Гапнинг индаллосини айтганда, ит егасини, мушук бувисини танимай койди.

Егасидан беркиниб-пусиб далага келган ит-кучуклар айланасига Тотихон хофизани кориклаб турди. У сахнага чикиши билан дала кий-чувга толди. Сичконлар чийиллаб хуштак урди, мушуклар безовта мийовлаб Тотихонни олкишлади. Булбул ога еса даланинг торидан жой олганди. Енг баланд, сершох дарахтга кониб олганча Тотихоннинг истёдодини назардан отказарди.

— Ие, Тотихоннинг овози йогон еканми? — йонидаги чумчукдан соради загча. — Жа тоза екан! Унинг овози хирилдок емасмиди?

— Е, унга каргабой ога жоравоз боляпти, — деди чумчук кеккайиб. — Мусича ога Тотихоннинг ашулаларини фонограмма килдирган. Тотихон хакикий танго яратган. Ана, ешитиб коринг!

— Е, куриб кетсин, — тумшугини терс бурди загча. — Танго емиш. Менам ундан яхширок ашула айтаман. Ашуланинг мусикасини булбул огадан огирлабди-ку ноинсоф, сен болсанг, танго дейсан-а!

— Ие, — деди чумчук чиркиллаб. — Шогирд-да! Хамма шогирдам олдин устозининг ашулаларини огирлаб айтади. Озингизам шунака танго яратиб койинг-чи! колингиздан келармикан?!.

Загча канча норозиланмасин, Тотихон кундан кунга машхурлашиб бораверди. Тангодан кейин нолали, сокиниб айтиладиган, айланиб ойнаб куйланадиган кошиклар яратиб ташлади. Уни йош-яланг ростакамига севиб колди. Енди тухумдан чиккан жожалар Тотихондек хофиз болишни, хали кози очилиб-очилмаган кучукчалар унга корикчилик килишни орзулади. Тотихон еса азбаройи кувониб, толкинланиб, хаволаниб кетганиданми, енди сахнадамас, енг бойдор дарахтларнинг шохига кониб ашула айтишни одат килди. Томошага келганларга оша йердан туриб бош иргаган холда салом берадиган болди.

Афсуски, узокка бора олмади. Тотихон бир-икки йилдан кейин негадир модадан колди. Айтишларича, загча касдма-касдига кизини булбулга шогирд килиб берганмиш-у, кизи бир зумда таникли хонандага айланиб, Тотихонни синдирганмиш.

Локигин, кекса карганинг фикри бошка.

Тотихон каргабой огасини йокламай койгани сабабли каргишга колганмиш.

Ғаройиб ҳодисалар изидан: “ЎРМОН ХЎЖАЙИНИ…” (Асаби бўшлар ўқимасин)

Бу киш бошка йерларда болгани каби Верхная Валуна кишлоги якинидаги ормонларни хам четлаб отмади. калин йоккан кор, кучли совук ормондаги жониворларни хам кийин ахволга солиб койди. Енди борилар, айиклар, тулкилар кишлок одамларининг хайотига рахна солиши мумкин. Аммо кишлок ахли улардан коркишмайди. Улар факат бир кишидан — ормон хожайинидан...

ТЕРРОРЧИНИНГ ХОТИНИ… (ёхуд йўлдан адашган аёлнинг аламли кечмиши)

Ҳозирги пайтда бу аёл ҳам бошқалар каби тезроқ яқинларини кўриш, улар билан тўйгунча суҳбатлашиш, қадрдон уйида эркин нафас олишни орзумоқда. Суриядаги жангари каллакесарлар асирлигида бўлган 230 нафар қозоғистонлик аёллар, болалар ватанга «Жусан» операцияси ёрдамида қайтарилган. Ҳозир барчалари ҳарбий асирлар вақтинча сақланадиган лагерда яшаб...

Дарахт воқеаси

Бир одамнинг тўртта ўғли бор эди. Шошилиб қарор чиқармаслик, фикрлар юзаки бўлиб қолмаслик борасида ҳаётий дарс ўргатиш учун ота уларни узоқ водийда жойлашган катта дарахтни кўриб келишга юборди. Тўнғич ўғил қиш фаслида, иккинчиси баҳорда, учинчи ўғил ёзда, кенжа эса кузда борди. Барчалари дарахтни кўриб келишгач, оталари улардан "Қани, ҳар...

Бухорийнинг онаси

Фарзандларини еру кўкка ишонмай юрган Фотимани Аллоҳнинг яна бир имтиҳони кутарди. Бир куни гўдак ўғли Муҳаммад атак-чечак қилаётиб, йиқилди. Шунда ерда ётган бир шохча унинг кўзига заха етказди. Орадан уч-тўрт кун ўтгач, она фарзандининг кўрмаётганини пайқаб қолди. Фотима дунёни унутди. Аллоҳга нола қилди. Шу топда у ўғлининг кўра олиши эвазига...

Амир Олимхоннинг ҳеч қаерда элон қилинмаган нодир тасвирлари

Ўзбекистон Республикаси кинофотоҳужжатлари марказий давлат архивида Амир Олимхонга тегишли суратлар ва унинг Петербургда Николай подшо билан учрашуви олинган қисқа видео тасвир сақланмоқда, деб ёзади ЎзА. Эҳтиёт қилиб сақланганига қарамай бу тасвирлар ҳозирда жуда хиралашиб қолган.  Шундай бўлса-да, уларни кўриб, ҳайратланасиз. Ахир, 1900 йилларда...

Йетим ва ногирон кизалок хакида

Автобусда одам унчалик коп емасди. Бекатда 35 йошлар атрофидаги башанг кийинган айол автобусга чикди. Кун жуда иссик, аксига олиб хамма жойлар банд Факат оркарокдаги ориндикларнинг бирида 14-15 йош атрофидаги кизча жимгина кочани томоша килиб кетарди. Айол оша томонга юрди....

Ислом Каримов тутган кундалик (2 қисм)

— Ислом Каримов, болаларча содда, болаларча беғубор инсон эди. Болаларча орзу қиларди, мўжизаларга болаларча ишонарди, болаларча келажакка интиларди, — дейди Самарқанд шаҳридаги, Президент ўқиган 21-мактабнинг кекса ўқитувчиси Мустахкам Останақулова. Бизнинг мактабдан Ислом Каримовнинг оёғи ҳечқачон узилмаган. Агар Ислом Каримов болалигини...

"Чандик детектив - Саргузашт

Барзанги бола бечорани хона четидаги сув тола хум йонига судради.Сочида тутиб калласини сувга тикиб азобларди.Бола бечора бакирмокчи болар,кимларнидир йордамга чакирарди.Лекин натижа болмасди.Чамаси 16йошлардаги бу бола хушидан кетди....

ТИББИЙ КЎРИКСИЗ НИКОҲ МЕНГА ҚИММАТГА ТУШДИ!

Бўлажак турмуш ўртоғим билан атиги икки маротаба кўришдим. Биринчиси ўз уйида, яна бири кафеда. Уйида унча кўп сўзламади. Кафеда ҳам жуда кам сўзлади. У мени тинглар, базида секин кулиб қўяр эди. Шу вақтда нима десам қандай шарт қўйсам, у рози бўлди. Ўйлаб қолдим: шундай қизлар ҳам бор экан, нима десам рози бўлаяпти. Онам айтган 4 та қизлар ичида...

Сиздан эмас, Oллохдан сурадим!

Саудиядаги муаллималардан бири хикоя килади: - Мактаб (мадраса)лардан бирида ички буфет - магазинни юритар эдим. Муаллималар, укувчи кизлар кундалик еб-ичиш, когоз-каламларни шу ердан харид килишар эди......

Фикр қўшиш