«Усмонийлар империяси тарихи» туркумидан: «АЖАЛДАН ҚОЧИШ» «ЎЙИН»И…

«Усмонийлар империяси тарихи» туркумидан: «АЖАЛДАН ҚОЧИШ» «ЎЙИН»И…
«Усмонийлар империяси тарихи» туркумидан: «АЖАЛДАН ҚОЧИШ» «ЎЙИН»И…


Усмонийлар империяси даврида султоннинг ишончини оқлаб, кутилмаганда жиноятга йўл қўйган вазир ўлимга ҳукм қилинган. Аммо ажалидан қочиш учун вазирга биргина имконият ҳам берилган. У сарой бош боғбонига етказмасдан югуриб қоча билса, қатл бекор қилинган.
Ўлимга ҳукм этилган вазирни бош боғбон билан юзлаштиришган. Салом-аликдан сўнг музлаган шарбат кубоги тақдим этилган. Агар шарбат ранги оқ бўлса, бу султон уни авф этганидан далолат берган. Қизил рангда бўлса, қатл маросими албатта ижро этилади. Қизил рангни кўргандаёқ вазир жонҳолатда қочиши лозим бўлган.


Вазир боғ бўйлаб қочиши, бош боғбон етиб олишига йўл қўймаслиги лозим эди. Уни ҳарамнинг деразаларидан кузатиб туришган. Вазир қочиб саройнинг бошқа томонидаги балиқ бозори дарвозасигача етиши талаб этилган. Агар вазир бош боғбонга етказмасдан ўша дарвозагача ета олса, қатл бекор қилинган. Афсуски, кўп ҳолларда ёш ва навқирон бош боғбон вазирдан олдин дарвозага етиб келиб, уни қўлида ипак арқон билан қарши олган. Шу ўринда бир нарсани эслатиб ўтиш жоизки, бош боғбон лавозимидаги йигитнинг вазифаси аслида жаллодлик бўлган. Бош боғбон лавозими унга шунчаки расмиятчилик учун бериб қўйилган.

Шунга қарамай, айрим вазирлар қатлдан қутулишга ҳам эришган. Масалан, Хожи Солиҳ-Пошша деган вазир бош боғбондан олдин дарвозагача етиб бориб, қатлдан қутулиб қолган. Ҳатто, уни кейинчалик султон вилоятлардан бирига губернатор этиб тайинлаган.

Хикоялар
0
Аввалги нашр Кейинги нашр
ГАДОЙ ХОТИННИНГ ҲИЙЛАСИ… (Воқеа реал ҳаётдан олинган)

— Акалар, опалар, Худо йўлига садақа қилинглар! Мана шу боламга битта нонга етгулик бўлсаям хайр-садақаларингни аяманглар! Онам баннисада, дадам бизни ташлаб кетган! Ейишга нонимизам йўқ! Хайр қилинглар!.....

Эримнинг телефони билан кундошмиз!

Турмушга чиққунимча хаёлимда худди эртаклардагидек чиройли кечаларга бориб, ўзимнинг бетакрор либосим ва тил ожиз ҳусним билан ҳаммани лол қилардим. Кейин у ерда дунёда тенгсиз бўлган йигит менинг ортимдан эргашар, мен парво қилмас, аммо у барибир этиборимни тортар ва биз сеҳрли муҳаббат қасрида яшардик....

ДИҚҚАТ! ОДАМ СОТИЛАДИ!

Луқмон олисдан келган таниши Барнони етаклаб институт ётоғига яқинлашиб келганда, вақт шомдан оғай деб қолган эди. У атрофга олазарак қараб олди-да, ёши ўн тўққизларга борган, дўмбоқ, буғдойранг, калта соч толаларига турфа ранг берилган, бурнига аравак тақиб олган Барнони панароқдаги ўриндиқлардан бирига ўтқазди. — Сен шу ерда ўтира тур! —...

Эрим билан орамизга совуқчилик тушган...

— Турмуш қурганимизга 17 йил бўлди. Аввалига ҳаммаси яхши эди, аммо бир йиллар чамаси эрим билан орамизга совуқчилик тушган. Уришмаймиз, жанжаллашмаймиз, лекин деярли гаплашмаймиз ҳам. Олдин бундан сиқилиб юрдим, кейин эримнинг этиборини тортишга ҳаракат қилдим. Бефарқлигини сезсам ҳам сезмасликка олдим, ишда бўганида чиройли «SMS»лар жўнатдим,...

Йигитга совчи келди...

Кеча уйдагилар нариги "дўм”да турувчи Манзураларникига совчиликка боришди. Ноз қилиб, совчиларимни қайтарибди. Нима эмиш, чет эллик йигитга тегармиш. Ўргилдим нозингиздан.  Айтишларича, Ҳиндистонда бўлажак куёвнинг уйига совчи келаркан. Ғалати-я! Тасаввур қилинг, бизда ҳам шу анана урфга кирса. Йигит ўқишга кетган. Ота-онаси уйда ўтиришибди. Бир...

ХИЁНАТНИ КЕЧИРА ОЛМАЙДИГАН ХОТИН… (Бўлган воқеа)

Эркак киши шайтон йўриғига кирса, ихтиёри қўлдан кетади. Ҳадеганда васвасага тушган кимса каби безовталанаверадиган бўлиб қолади. Руҳан тинчини йўқотади. Наҳснинг ўзидан бадбўй, аччиқ ис таратувчи ботқоғи томон талпинаверади. Чунки бу қўланса ҳидни шайтон йўриғидаги эркак ҳис эта олмайди. ...

“ТЕМУР ТУЗУКЛАРИ”НИНГ ОЛТИ АСРЛИК САЁҲАТИ

Ушбу қўлёзмадан олинган факсимиле юртимизга келтирилди Буюк давлат арбоби Амир Темур (1336-1405) ўзининг ўткир ақл-заковати, ноёб етакчилик қобилити, ҳарбий маҳорати билан жаҳон тарихида муносиб ўрин тутади. Саркарданинг ҳаёт йўли, давлат бошқаруви, ўз фаолити давомида эришган муваффақиятлари бир қатор тарихий асарларда, жумладан унинг "Темур...

ОТАНИНГ ХИММАТИ. КАЛБ МАМЛАКАТИ. 3 ДИРХАМГА ЖАННАТ САВДОСИ. 3 ТА ХИКОЯ

ОТАНИНГ ХИММАТИ Имом Азам рахматуллохи алайхнинг олдиларига бир одам оглини окишга олиб келган екан. 20 йил отибди хамки, у толиб деярли хеч нимани органмабди. Абу Ханифа толибнинг отасини чакириб айтган еканлар:...

Дадам ва онамни яраштирганим…

Макр ишлатиш аёлларга хос, дейишади. Аммо ёш бўлишимга қарамай, мен ҳам макрдан фойдаландим. Буни ёмонликка йўйманг. Оиламизни сақлаб қолиш учун қилдим буни… Бир бошидан айтиб бера қолай....

ҚАМОҚ КЎРГАН «КУЁВ…» (Воқеа реал ҳаётдан олинган)

Каззобликнинг нордон шўрвасини татиб кўрган одамнинг бу йўлдан қайтиши қийин кечади. Бир пайтлар эшитганим ушбу ҳикоя қаҳрамони ҳам узоқ йиллик қамоқ жазосидан-да тегишли хулоса чиқармаган кўринади. Акс ҳолда соф муҳаббатни лойга қориб қўймаган бўларди… * * * Тоштемир ёз кунларининг бирида эрта саҳар турма дарвозасидан ташқарига чиқди-ю, сал...

Фикр қўшиш