Tarixdagi eng mashhur hukmdor ayollar

Tarixdagi eng mashhur hukmdor ayollar
Tarixdagi eng mashhur hukmdor ayollar


Hukmronlik qadim zamonlardan beri erkaklar qo’lida bo’lib kelgan, ammo shunga qaramay kuchli hukmdor ayollar ham yashab o’tishgan. Ularning ayrimlari siyosat bobidagi donoligi ila ajralib turgan bo’lsalar, boshqalari adolatli ekanligi bilan nom qozongan.

Nil malikasi
O’z vaqtida misrni idora qilgan va go’zalligi bilan tillarga tushgan Kleopatra VII Filopator ismini eshitmagan odam bo’lmasa kerak. Afsonaviy malika Misrni 51-30 yillar davomida boshqargan. U o’z davrining eng o’qimishli ayollaridan bo’lib, sakkiz tilda so’zlash olgan, harbiy soha, tibbiyot haqida ham katta bilimlarga ega bo’lgan. Kleopatra Ptolemeylar sulolasining vakilasi bo’lib, o’z husni ila avval Gay Yuliy Sezarni, keyinchalik Mark Antoniyni hushidan ayirgan. 31 yilda Oktavian Avgust Misrni zabt qilganidan keyin, Antoniy va Kleopatra o’zlarining joniga qasd qilishgan. Kleopatra timsoli G’arb va Sharq adiblari, shoir, dramaturg, rassom va haykaltaroshlarning asarlarida aks etgan, unga bag’ishlab ko’plab filmlar yaratilgan.
Indira Gandi
Indira Gandi o’zining mashxur familyasiga qaramay, Mahatma Gandi bilan qarindosh bo’lmagan. Ammo aynan mana shu ayol maxatma Gandi va otasi tomonidan boshlangan ulkan ishni yakunlay olgan.

Gandi honim jamiyatdagi kastalar tizimini yo’q qilish uchun kurashgan, ular orasidagi qonuniy to’siqlarni olib tashlagan va ayollar ustidan zo’ravonlikka yo’l qo’ymasligi uchun bor kuchi bilan harakat qilgan. Uning boshqaruvi vaqtida Hindiston ulkan ichki va xalqaro mojarolar bilan to’qnashdi-birinchi Hind-Pokiston urushi, Sharqiy Pokistondagi mojarolar sodir bo’ldi, oqibatda, Bangladeshning mustaqilligi e’lon qilindi. Harbiy inqirozlar oqibatida Gandi hukumati jamiyatning yuqori tabaqa vakillari bilan kelisha olmay qoldi. Shu sababli Indira xonimga 6 yil davomida siyosiy jarayonlarda ishtirok etish taqiqlab qo’yildi. Ammo bunday zarba uni sindirish uchun yetarli bo’lmadi. Belgilangan muddat o’tganidan keyin Indira Gandi qonuniy usullar bilan qaytadan hokimiyat tepasiga keldi.


Boshqaruvning ikkinchi davri diniy guruhlar- sikhlar va induizm tarafdorlari ila kurashlardan iborat bo’ldi. Mamlakat shunday beqaror vaziyatda ham iqtisodiy rivojlanishda davom etdi. Indira Gandi hukumat tepasida bo’lgan vaqtlarda uning joniga ko’p bora qasd qilmoqchi bo’lishdi. 1984 yilning 31 oktyabr kuni amalga oshirilgan navbatdagi hujum oqibatida afsonaviy honim olamdan o’tdi.
Temir xonim
“Temir xonim” iborasini juda ko’pchilik eshitgan bo’lishi aniq, Buyuk Britaniya qirolligi va Shimoliy Irlandiyaning sobiq bosh vaziri Margaret Tetcherga aynan shunday ta’rif berganlar.

U Buyuk Britniyani 1979 yildan 1990 yilga qadar-11 yildavomida boshqarib kelgan. “Temir xonim” baqqol oilasida tug’ilgan va o’z kuchi bilan mamlakatning bosh vaziri lavozimiga qadar ko’tarilgan. Britaniya parlamentining Konservativlar partiyasini boshqargan, o’zining o’ta konservativ-liberal pozitsiyasi bilan mashxur bo’lib ketgan. Uning boshqaruvi vaqtida Britaniya iqtisodiy inqiroz oqibatlariga duchor bo’lgan, ichki siyosatda ham ko’plab muammolar yuzaga kelgan. Margaret Tetcher o’z davrining eng qatiyatli siyosatchilaridan biri sifatida tilga olinadi.
Malika Sofya
Rossiya tarixidagi eng noodatiy hukmronlik davri podsho Aliksey mihaylovichning qizi, Pyotr I va Ivan V ning opasi malika Sofya Alekseyevna boshqaruvi vaqtiga to’g’ri keladi.

U katta akasi Fyodrning o’limidan keyin mamlakatni mustaqil ravishda boshqarishga kirishdi. Sababi ukalari Pyotr I va Ivan V hali taxtga chiqish uchun juda kichiklik qilar edilar. Malika Sofya o’z zamondoshlarini yuqori darajadagi intelekti, o’ta o’qimishli va siyosat bilimdoni ekanligi bilan hayratga solgan. Shaxzodalar ulg’ayguniga qadar malika podsholikka tashrif buyurgan elchilarni qabul qilgan, yangi qonunlar ishlab chiqqan va davlat boshqaruvini tashkil qilgan. Bundan tashqari ilm-fan va falsafaga alohida diqqat qaratgan, Rossiyadagi birinchi oliy o’quv dargohi-Slavan-Grek-lotin akademiyasiga asos solgan.
U otasi va akasidan bir qator yechilmagan muammoli vaziyatlarni ham meros qilib olgandi. Xitoy bilan keskin vaziyat, Qrim tatarlari va turklar muammosi shular jumlasidan edi.

Malika o’z vaqtida juda shavqatsiz qonunlar to’plamini ishlab chiqqan. Xitoy bilan savdo kelishuvlariga erishgan, Polsha bilan tinchlik bitimini imzolagan. Qrim xoniga qarshi esa bir nechta harbiy ekspeditsiyalar uyushtirishni ham uddalagan.

Sofyaning o’gay ukasi hisoblanmish shahzoda Pyotr I voyaga yetganidan keyin opasini davlat boshqaruvidan butunlay chetlashtirdi. U malikani inqilob yo’li bilan taxtdan ag’dargan va majburan ibodatxonaga joylashtirib qo’ygan. Malika Sofya ukasining buyrug’iga ko’ra qolgan umrini shu yerda o’tkazgan.
Yekaterina II
Yekaterina II tarixdagi eng mashhur hukmdor ayollardan hisoblanadi. Nemislar diyorida tug'ilgan baronessa yoshlik vaqtlarida rus shaxzodasi bilan unashtiriladi va o’zi uchun begona bo’lgan joylarga keladi. Umamlakatning tilini ham, urf-odatlarini ham yaxshi bilmasdi. Shunga qaramay, Yekaterina II tarixdagi eng aqlli, quvnoq, go’zal, siyosiy bilimga ega, harbiy sohadan ham yaxshi habardor bo’lgan ayol sifatida ta’riflangan.

Uning boshqaruv vaqtini “Rus dvoryanligining oltin asri” deya ataydilar. Aynan mana shu vaqtda Rossiya Imperiyasi o’z qudrat cho’qqisiga erishgan.

U sog’liqni saqlash va ta’lim tizimiga katta e’tibor bergan, tez tibbiy yordam punktlarini ochgan, mamlakat odamlarini epidemiyaga qarshi kurashishga undagan.

Bu vaqtda imperiya tashqi siyosat borasida ham katta natijalarga erishgan. Qo’shni mamlakatlar bilan yaqin aloqalar yo’lga qo’yilgan. Bundan tashqari, sanoat markazlari tarmog’i paydo bo’lgan va butun imperiya bo’ylab tarqalgan.

Yoshartiruvchi ozuqa maxsulotlari qaysilar?

Yoshlik va go’zallikni saqlab qolish hamda qarish jarayonini sekinlashtirish uchun ayollar taomnomalarida quyidagi mahsulotlar bo’lishi lozim....

O’rik mevasining foydali hususiyatlari

Tarkibida qand miqdori ko’p bo’lsa-da, o’rik kam kaloriyali meva sanaladi. Ozish istagida bo’lganlarga ham o’rik iste’mol qilish tavsiya etiladi. Ko’pchillikka ma’lumki, yurak qon tomir kasalliklari bilan og’riganlarga o’rik tavsiya etiladi. Ushbu meva tarkibidagi mikroelementlar yurak faoliyatiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi....

Ishga kechikmaslikning 6 qoidasi

Har bir kishi xoh davlat korxonasida bo’lsin, xoh hususiy ishxonada ishlasin, ishga kechikib borib, boshlig’idan dakki eshitishni istamaydi. Lekin ba’zida o’zimiz istamagan holda ishga kechikib qolamiz. Biroq ba’zilar deyarli har doim kechikishni kanda qilmaydilar. Shunday kezlarda kechikmaslik uchun nimalar qilish kerak? Bu savolda 6 ta qoida...

Senga gap olib kelgan odam sendan xam gap olib ketad

☝️Senga gap olib kelgan odam sendan xam gap olib ketadi. ☝️Foydangga guvoxlik bergan odam zararingga xam guvoxlik beradi. ☝️Foydangga jur'at qilgan odam zararingga xam jur'at qila oladi....

Titanik filmidan ajoyib fotosuratlar

1997 yilda ekran yuzini ko’rgan Titanik filmi 11 ta Oskarni oldi va 12 yil davomida kino tarixidagi eng kassabop film unvonini egalladi. Dunyoga esa yosh aktyor Leonardo Di Kaprioni tanitdi. Titanik filmi haqida qancha gapirsak shuncha kam. Agar bu filmdagi kadrlar qanday suratga olinganligi bilan qiziqsangiz, bizning maqoladagi fotosuratlarga...

Indra Nuyining muvaffaqiyat sirlari haqida

Bugungi kunda Indra Nuyi ismi ko’pchilik uchun notanish bo’lishi mumkin, ammo PepsiCo kompaniyasini hamma juda yaxshi taniydi. Aslida ushbu ayol ismi va kompaniya nomi necha yillardan buyon faqatgina birgalikda qo’llanib kelinadi....

Dunyoning eng mashhur shaharlardagi ko’chalar

Har bir shaharda minglab sonli ko’chalar mavjud. Ammo, shunga qaramay, faqat bittasi yoki ikkitasi mashhurlikka erishmoqda. Negadir odamlar bu ko'chalarga boshqalarga qaraganda tez-tez tashrif buyurishadi. Shunday ko’chalarda bir qanchasini sizning e’tiboringizga havola etamiz....

Estoniyaning kishini hayranlantirishga qodir g’aroyib an’analari

Atrof-muhiti, diqqatga sazovor joylari ro'yxatidan tashqari bir mamlakat boshqa mamlakatdan nimasi bilan ajratib turadi? Albatta, mahalliy urf-odatlari! Bugungi maqolamizda Estoniyaning g’ayoyib urf-odatlari haqida gapirib o’tmoqchimiz!...

TOP 25: Dunyodagi eng keng tarqalgan familiyalar

Ko'pchilik, ehtimol AQSh va boshqa ingliz tilida so'zlashadigan mamlakatlarda eng keng tarqalgan familiya Smit ekanligini allaqachon biladi. Ammo Ispaniyada qaysi familiya yetakchi ekanligini bilasizmi? Xitoydachi?...

Tarvuz qanday tanlanadi? Uning organizmga foydasi qancha?

Qadim zamonlarda tarvuzni sabzavot emas, balki meva deb bilishgan. Tarvuzni hatto qadimgi Misr ehromlarida ham ta’svirlashgan. Tarvuz yovvoyi holatda Janubiy afrikada o’stirilgan. Ushbu hush ne’matni Xitoyda ham qadrlashgan va “Tarvuzlar kuni” bayrami keng nishonlangan. Rossiyada tarvuzlar XVII asrning ikkinchi yarmidan boshlab o’stiriladi....

Fikr qo'shish