Safarda takbir va tasbih aytish

Safarda takbir va tasbih aytish
Safarda takbir va tasbih aytish


Jobir ibn Abdulloh roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:
"Biz (tepalikka) ko‘tarilganimizda takbir (Allohu akbar), tushayotganimizda tasbeh (Subhanalloh) aytardik", dedilar.
(Buxoriy rivoyati)

Izoh: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam haj va umradan qaytayotganlarida (ba’zi rivoyatlarda "g‘azotdan qaytayotganlarida" deyilgan) biror tepalikka ko‘tarilsalar, takbir aytar edilar va biror vodiyga tushsalar, tasbih aytardilar.

Bundan ma’lum bo‘lmoqdaki, safarda tepalikka chiqayotganda, "Allohu Akbar" deb takbir aytish, tepalikdan pastga tushayotganda Alloh taoloni poklab, "Subhanalloh" deb tasbih aytish sunnat ekan. Zero inson yuqoriga ko‘tarilgani sari atrofdagi narsalar uning ko‘z o‘ngida kichrayib boradi va oxiri zarradek bo‘lib qoladi. Bunday holatda insonning qalbida kibr tuyg‘usi paydo bo‘ladi, shuning uchun bu holatda Alloh barcha narsadan kattaroq, ulug‘roq ekanini tilga olib, “Allohu akbar” deb, Allohni ulug‘lash loyiq bo‘ladi. Pastga tushish quyilik va pastlik bo‘lgani uchun bu holatda Alloh taoloni barcha kamchilik va past sifatlardan poklash loyiq bo‘ladi.Bu zikr faqat safarda aytilgani uchun uni safarda aytish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Unga boshqa holatlar qiyos qilinmaydi, zero ibodatdagi asl-asos sunnatda kelganiga cheklanishdir.

Ayrim kishilar bu sunnatni tiriltiraylik deb, zinapoya yoki lift orqali ko‘tarilayotgan paytlarida takbir va tasbih aytishmoqda ekan. Bunday qilish sunnat emas. Agar sunnat bo‘lganda, Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallam sahobalarga uyga kirib-chiqishda aytiladigan duo-zikrlarni ta’lim berganlaridek, zinadan ko‘tarilib tushilganda aytiladigan duo-zikrlarni ham ta’lim bergan bo‘lardilar. Holbuki ularda zinapoya bo‘lgan.

Yurgan-turganda, har qanday holatda umumiy suratda takbir, tasbih va tahlil aytib yurish juda yaxshi amal.
Biroq, hadislarda kelgan tasbihlar, zikr-duolarni belgilangan adadda, belgilangan o‘rinda, belgilangan kayfiyatda va belgilangan zamonda qilish sunnat bo‘ladi, unga boshqasini qiyos qilinmaydi. Agar qiyos qilinsa, bid’at bo‘lib qoladi, Alloh saqlasin.
Darvoqe, Imom Buxoriy yuqoridagi hadisni ӯzlarining sahihlarida: «Vodiyga tushganda aytiladigan duo" haqidagi bobda keltirganlar. Shuningdek, ushbu hadis ko‘p manbalarda ”Safarda takbir va tasbih aytish" bobida zikr qilingan.
Vallohu a’lam

Oxirgi imkoniyat

- Hasan Basriy bir brodarini dafn qilgandan keyin uning qabri ustidan turdida yonida turgan insonga o‘girilib: - Nima deb o‘ylaysan hozir bu (ko‘milgan inson) dunyoga qaytarilsa nima qilgan bo‘lar edi?...

Mo'jiza

Nima uchun quloqning suvi achchiq, ko‘zning suvi tuzli, og‘izning suvi chuchuk?! Alloh Taoloning ulug‘ligi hamda bandalariga bo‘lgan cheksiz mehribonligiga bir qarang-a! Quloq suvining achchiq bo‘lishligi, ko‘z suvining tuzli, og‘iz suvining esa chuchuk bo‘lishligi hikmati nimada ekan?......

Umring ziyoda bo'lgay

«Ey Odam farzandi! Sabr qilib, tavoze’li bo‘l, O‘zim seni baland qilaman. Menga shukur qil, O‘zim seni serob qilaman. Menga istig‘for ayt, O‘zim gunohlaringni kechiraman. Menga duo qilsang, ijobat etaman. Menga tavba qil, qabul etaman. Mendan so‘ra, ato qilaman. Sadaqa ulash, rizqingni barakali qilib qo‘yaman......

Mushukchaning otasi

Nabiy sollallohu alayhi vasallam suyukli sahobalaridan birini “Abu Hurayra – mushukchaning otasi” kunyasi bilan ataganlar......

Insoniyat dunyoga keltirgan eng buyuk aql

Insoniyat dunyoga keltirgan eng buyuk aql sohibi G‘arb da’vo qilganidek Eynshteyn emas, balki, Abu Rayhon Beruniydir.  Abu Rayhon Beruniy tibbiyot, falsafa, ximiya, fizika, matematika, geologiya, astronomiya, tarix, dorishunoslik, geografiya, filologiya-tarjima fanida olim hamda geodeziya ilmining asoschisi bo‘lgan. ...

Ko‘p istig‘for aytsangiz

Hasan Basriy aytdilar: Istig‘for aytadigan kishini Alloh azoblaydi deb o‘ylamayman. - Nima uchun? deyishdi. - Isig‘for aytishni uning ko‘ngliga kim soldi? dedi. - Alloh, deyishdi. - Qanday qilib o‘zi kechirim so‘rashga undab yana azoblashi mumkin?! dedi......

Qirq savolga qirk javob

1. Qur’onning ma’nosi nima? O‘QISH. 2. Dastlabki tushgan joyi. Makka, Xiro g‘ori 3. Dastlabki tushgan kuni. Qodir tuni......

Istixora namozi

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Agar kishini biror ish tashvishga solsa, ikki rakaat nafl namoz o‘qisin. So‘ngra:.....

Zuxo namozi va uning fazilati

Rasululloh sallollohu alayhi va sallam aytdilar: "Kimki o‘n ikki rakaat zuho namozi o‘qisa, Alloh unga jannatda oltindan bir qasr bino qilgaydir"......

Ayol taqdiri

Yaxshi ayol dunyodagi eng yaxshi odamga turmushga chiqishi mumkin. Muhammad alayhissalomning zavjalari Oisha roziyallohu anhu misoli. Bu turmush Oisha onamizning Allohga muhabbatlarini susaytirmadi va jannat vojib bo‘ldi......

Fikr qo'shish