Rabi'ul avval oylarida yuz bergan tarixiy voqealar
RABI’UL AVVAL OYLARIDA YUZ BЕRGAN TARIXIY VOQЕALAR
1. Hijratdan avvalgi 53 yil, rabi’ul avval oyining 8, 9, 10, 12 kunlardan biri (mil. 571 yil 19–23 aprel
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam tavallud topdilar.
2. Hijratdan avvalgi 51 yil, rabi’ul avval oyi (mil. 573 yil mart oxiri yoki aprel boshi)
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ikki yoshga to‘lib, ko‘krakdan (sut emishdan) chiqarildilar.
3. Hijratdan avvalgi 13 yil, rabi’ul avval oyi (mil. 610 yil fevral)
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qamariy 40 yosh (shamsiy 38 yosh-u to‘qqiz oylik) bo‘lganlarida rost tushlar ko‘rishlari, Makkadagi bir toshning u Zotga salom berishi kabi payg‘ambarlik alomatlari ko‘rina boshladi va bu holat olti oy davom etdi.
4. Hijratdan avvalgi 1 yil, rabi’ul avval oyi (nubuvvatning 13 yili / mil. 621 yil oktabr)
– Isro va Me’roj hodisasi yuz berdi;
– besh mahal namoz farz qilindi.
5. Hijriy 1 yil, 1 rabi’ul avval, dushanbaga o‘tar kechasi (mil. 622 yil 12 sentabr)
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Makkadan Yasrib (Madina) sari hijratga chiqdilar.
6. Hijriy 1 yil, 8 rabi’ul avval, dushanba kuni (mil. 622 yil 19 sentabr)
7. Hijriy 1 yil, 8–12 rabi’ul avval (mil. 622 yil 19–23 sentabr)
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam boshchiliklarida Qubo qishlog‘ida «Taqvo asosi»ga masjid qurildi (Qubo nomini olgan bu masjid Islom tarixida ilk qurilgan masjid hisoblanadi).
8. Hijriy 1 yil, 12 rabi’ul avval, juma kuni (mil. 622 yil 23 sentabr
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Qubo qishlog‘i bilan Yasrib (Madina) shahri o‘rtasidagi Bani Solim ibn Avf vodiyida birinchi juma namozini yuz kishilik jamoat bilan o‘qidilar;
– juma namozidan so‘ng Yasrib (Madinai munavvara)ga kirdilar va Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhuning bo‘sh uyiga joylashdilar;
– «so‘kish, haqorat qilish» ma’nolaridagi «Yasrib» nomi «Madinatur Rasul», «Madinatun Nabiy» (Payg‘ambar shahri) deb, keyinchalik qisqarib «Madina», «Madinai munavvara» deb, atala boshladi;
– bir necha kun o‘tib Madinaga Savda onamiz, Fotima, Ummu Kulsum, Usoma ibn Zayd va Ummu Aymanlar hamda Abdulloh ibn Abu Bakr roziyallohu anhum oilasi bilan kelishdi;
– shundan keyin birinchi bo‘lib Masjidi Nabaviyni qurish ishlari boshlandi.
9. Hijriy 2 yil, rabi’ul avval oyi (mil. 623 yil sentabr)
– Rasululloh sollallohu alayhi vasallam as'hoblaridan ikki yuz kishi hamrohligida Qurayshning Umayya ibn Xalaf Jumahiy boshliq yuz kishilik, ikki ming besh yuz tuyadan iborat karvoniga qarshi yo‘lga chiqdilar. Razvo nohiyasining Buvot degan joyigacha bordilar va biron yomonlikka duch kelmasdan Madinaga qaytib keldilar (bu Islom tarixida «Buvot» g‘azoti deb ataladi);
– Kurz ibn Jobir Fihriy boshliq mushriklarning kichik bir guruhi Madina yaylovlariga bosqin uyushtirib, musulmonlarning chorva mollaridan bir qismini haydab ketganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yetmish nafar sahoba bilan ularning ortidan quvib chiqdilar va Badr nohiyasining Safavon vodiyigacha bordilar. Biroq Kurzning guruhini topa olmay ortlariga qaytdilar (bu Islom tarixida «Safavon», «Birinchi Badr» va «Kichik Badr» g‘azoti deb ataladi).
10. Hijriy 3 yil, rabi’ul avval, 14-kecha (mil. 624 yil 3 sentabr)
– Ka’b ibn Ashraf o‘ldirildi (u ona tarafdan yahudiy bo‘lib, Ban Nazir yahudiylari boshliqlaridan biri edi. Islom dini va musulmonlarga adovati cheksiz, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ozori kuchli, u Zotga qarshi urush qilishga eng ko‘p chaqiruvchi va fitnachi bo‘lgan).