Musulmon bolaning odob-axloqi
Yeyish odobi
Ey o‘g‘lon, yeyishning bir qancha odoblari bo‘lib, sen albatta ularga bo‘ysunishing, shunda sening sog‘liging yaxshilanib jisming quvvatli bo‘ladi. Aqling o‘tkirlashib, har xil kasal va og‘riqlardan salomat bo‘lasan.
Quyidagilar ana shu odoblar jumlasidandir:
1. Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamga ergashgan holda yeyishdan oldin qo‘llaringni yuv.
2. O‘rtadagi idishdan ovqatlanayotganingda o‘z oldingdan olib yegin, boshqalar oldidagi narsalarga qarama va hojatingdan oshig‘ini yema.
3. Ovqat yeyishdan oldin Allohning nomini aytib “Bismillahir Rohmanir Rohiym” deb aytgin va yeb bo‘lganingdan keyin “Alhamdu lillahillaziy at’amani haza va rozaqoniyhi min g‘oyri havlim minni vala quvvah” – ma’nosi - “Men tarafidan hech qanday kuch quvvatsiz shu taomni menga taom qilib bergan va u bilan meni rizqlantirgan Allohga hamdu sanolar bo‘lsin” deb Unga maqtovlar ayt.
5. Ovqat yaxshi hazm bo‘lishi uchun uni yaxshilab chayna.
6. Og‘zingni ovqat bilan to‘ldirib olma va og‘zingda ovqat bor paytda gapirma.
7. Bir hil ovqat bilan kifoyalan va oshqozoning to‘lib ketgungacha ovqat yema. Agar shunday qilsang, ovqat hazm bo‘lishi qiyin bo‘ladi, kasal bo‘lib qolishing mumkin.
8. Aylanib yuradigan sotuvchilarga o‘xshagan yaxshi qilinganligi va pokizaligi ishonchli bo‘lmagan ovqat va ichimliklarni tanovul qilma.
9. Agar madrasa oshxonasida o‘tirsang, to‘polon qilma va o‘z nasibangdan ko‘proq ovqat yeyishga urinma.
10. Agar oshxona xizmatchisidan piyola, qoshiq va salfetka (qo‘l sochiq) kabi biron narsa so‘ramoqchi bo‘lsang, muloyimlik va o‘rtacha ovoz bilan so‘ra.
11. Ovqat yeb bo‘lganingdan keyin albatta qo‘llaringni va og‘zingni yuv va tishlaringning tozaligiga e’tibor ber.
Hikoya
Bir o‘quvchi kasal bo‘lib qoldi va uning kasali qattiqlashdi. Keyin doktor kelib uning kasalini tekshirib ko‘rgach, u ovqat va holvalardan haddan ziyod ko‘p yeb qo‘yganligi natijasida oshqozoni ishdan chiqib, sog‘ligi yomonlashganini bildi.
Tasodif doktor shu o‘quvchining qo‘lida pullar bilan to‘la hamyonni ko‘rib qolib unga dedi:
- Agar senga boshqa yana shuncha miqdorda pul bersam, shu hamyonga sig‘dira olasanmi?
- Unga ichidagidan ortiq pul sig‘dirish mumkin emas.-deb javob berdi o‘quvchi.
- Kuch bilan sig‘dir.
- U qimmatbaho hamyon. Yirtilib ketishidan qo‘rqaman.
Shunda doktor dedi:
- Bilginki, ey o‘g‘lon! Sening oshqozoning ham shu hamyonga o‘xshashdir. Agar qorningga sig‘adiganidan oshig‘ini yesang, har xil kasallar va og‘riqlarga chalinasan.