Nuaym ibn Mas’ud

Nuaym ibn Mas’ud


Nuaym ibn Mas’ud (Alloh undan rozi bo‘lsin) xassos qalbli, zakovatli, tadbirli va dono yigit bo‘lgan. Hech qanday muammo uni tashvishga sololmas, har qanday qiyinchilik qarshisida dovdirab ham qolmas edi. Alloh taolo topqirlik, uddaburrolik va sog‘lom fikr ato qilgan chin sahro o‘g‘loni edi. Biroq uning bitta kamchiligi bo‘lgan: u o‘yin-kulgini haddan ziyod sevar, dunyo lazzatlarini hamma narsadan afzal ko‘rardi. Har safar ko‘ngli orombaxsh qo‘shiq yo maftunkor musiqa istab qolsa, u Najdni tark etib Yasribga jo‘nar, ko‘ngilxushliklar uchun pulini ayamas edi. Nuaym mana shu sababga ko‘ra Yasribga ko‘p kelar, bu yerdagi yahudiylar bilan, ayniqsa, bani Qurayza qavmi bilan osh-qatiq bo‘lib ketgan edi. Alloh O‘z Payg‘ambarini haq din bilan to‘g‘ri yo‘lni ko‘rsatish uchun insoniyatga yuborganida va Makkaning hamma burchaklarini Islom nuri bilan munavvar etganida Nuaym ibn Mas’ud avvalgiday dunyo lazzatlariga bo‘lgan istagini jilovlay olmay yurgan kezlar edi.

Nuaym odatiy xursandchilik va lazzatlardan mahrum qilishi mumkin bo‘lgan yangi dinga qattiq qarshi chiqdi. Uning bu kayfiyatidan xabardor bo‘lgan Islom dushmanlari yigitni musulmonlarga qarshi kurashga chorlashdi. U Abu Sufyon ibn Harb boshchiligidagi makkalik mushriklar va Najdning G‘atafon qabilasi jangchilariga qo‘shilib, madinalik musulmonlar ustiga bostirib kelganlardan biri edi. Musulmonlar esa dushmanni shahar atrofiga chuqur handaqlar qazib kutib olishdi. Handaq to‘qnashuvi oldidan Nuaym to‘shagida to‘lg‘onib, o‘zi bilan o‘zi bahslashib-tortishib chiqdi: «Esingni yig‘, Nuaym, seni bu yerga olis Najddan nima yetaklab keldi? Haq din olib kelgan Payg‘ambar va uning tarafdorlari bilan urushish uchun qanday bahona topasan? Hech bir sababsiz qon to‘kishning kimga keragi bor?» Uzoq davom etgan vijdon qiynog‘ining yakuni hamma uchun yaxshi bo‘ldi.
Yarim tunda Nuaym qo‘shinni tark etib, Payg‘ambar alayhissalom huzurlariga keldi. Uni ko‘rib Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ajablandilar: – Nuaym ibn Mas’udmi? – Ha, ey Allohning Rasuli, – javob qildi Nuaym. – Yarim tunda seni bu yerga nima boshlab keldi? – so‘radilar Sarvari olam. – Men Allohdan o‘zga iloh yo‘qligiga, siz Uning bandasi va elchisi ekaningizga, siz olib kelgan narsa esa haq dinligiga guvohlik bergani keldim, – dedi Nuaym. – Islomni qabul qildim, ammo qabiladoshlarim buni bilishmaydi. Nima istasangiz, menga buyuring… – Sen bizlarga xaloskor bo‘lding, odamlaring oldiga qaytib bor, agar ko‘ndirolsang, ularni bizga qarshi urushishdan qaytar. Axir urushda hiyla ham bo‘ladi-ku, – dedilar Faxri koinot. Shundan keyin Nuaym ibn Mas’ud roziyallohu anhu qabiladoshlari oldiga qaytib borib, ularni o‘zgalar manfaati yo‘lida, hech bir sababsiz urush olib borishdan qaytardi. Alamzada qabilalarga ham haqiqiy ahvolni tushuntirib, musulmonlar bilan jang qilishning befoydaligini tushuntirdi. Nuaymning topqirligi va uddaburroligi natijasida qon to‘kilishi oldi olindi. Dushman jang maydonini tashlab ketishdan o‘zga chora topolmadi.

Shundan keyin Nuaym ibn Mas’ud roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning eng yaqin safdoshlaridan biriga aylandi. Sarvari olam unga katta mansablar berdilar, eng mas’uliyatli vazifalarga yubordilar, qo‘shinlarga qo‘mondon qilib tayinladilar. Makka fathi kuni Abu Sufyon ibn Harb musulmonlar qo‘shinini kuzatib turar ekan, G‘atafon qabilasi bayrog‘ini ko‘tarib kelayotgan kishini ko‘rib qolib so‘radi: – Anavi kim bo‘ldi? – Nuaym ibn Mas’ud, – deb javob qilishdi. – U Handaq jangida bizlarga shunaqangi katta zarar keltirgan ediki! – xitob qildi Abu Sufyon. – Qasam ichib aytamanki, u Muhammadning ashaddiy dushmani edi… Endi esa uning qo‘shinida o‘z qabilasi bayrog‘ini ko‘tarib ketyapti… Alloh taolo tadbirli va zakiy sahobiy Nuaym ibn Mas’udni O‘z rahmati bilan chulg‘ab olsin!

Ahmad MUHAMMAD tayyorladi

Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu (2)

Ummu Fazl eri Abbosdan o‘g‘li Abdulloh bilan birga Madinaga hijrat qilish uchun izn so‘radi. Abbos Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga o‘z oilalari bilan birgalikda Madinaga hijrat qilishga izn so‘rab xat yozdilar......

Afzal sahobalarning tartibi

Savol: Barcha sahobalarni yaxshi ko‘ramiz. Ularning ba’zilari ba’zilaridan afzal ekanlarini ham bilamiz. Iltimos, ularning afzallarini tartib ila aytib bersangiz......

Meni ajablantirgan ulug‘ sahoba

Bismillahir Rohmanir Rohiym. Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin. Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin......

Ali ibn Abu Tolib

Hazrati Ali ibn Abu Tolib ibn Abdulmuttalib (karramallohu vajhahu) Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kabi Makkaning Quraysh qabilasi, hoshimiylar urug‘idan. Milodiy 600 yili Makkada tug‘ilganlar......

Salmoni forsiy necha yil yashagan?

Savol: Salmoni forsiy roziyallohu anhu 250-350 yil yashagan ekan, deb eshitdim. Shu gap rostmi?......

Oxirgi vafot etgan sahobalar ro‘yxati

Savol: Men shu paytgacha eng oxirgi vafot etgan sahoba Anas ibn Molik deb yurardim. Kuni kecha masjidda bir namozxon eng oxirgi vafot etgan sahoba Abu Tufayl ekan, deb qoldi. Iltimos, shunga aniqlik kiritsangizlar......

Xolid ibn Valid

«Uxlamaydi va hech kimni uxlagani qo‘ymaydi». Albatta, uning ishi ajibdir. Bu Uxud kunida musulmonlarni yenggan va qolgan janglarda islom dushmanlarini yenggan kishidir! Keling, uning qissasini boshlanishidan keltiraylik. Va lekin qaysi boshlanishidan? Albatta, uning o‘zi o‘z hayoti boshlanishini tan olmaydi, magaram Payg‘ambar sollallohu alayhi...

Abu Ubayda ibn Jarroh

Abu Ubayda Omir ibn Abdulloh ibn al-Jarroh ibn Hilol (Alloh undan rozi bo‘lsin), mashhur sahobalardan. Makkalik ilk musulmonlar qatori Islomga kirgan. U Quraysh qabilasining Bani Fixr urug‘idan bo‘lib, sulolasi yettinchi otada (Fixrda) Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning sulolalari bilan birlashadi......

Nuaym ibn Mas’ud

Nuaym ibn Mas’ud (Alloh undan rozi bo‘lsin) xassos qalbli, zakovatli, tadbirli va dono yigit bo‘lgan. Hech qanday muammo uni tashvishga sololmas, har qanday qiyinchilik qarshisida dovdirab ham qolmas edi. Alloh taolo topqirlik, uddaburrolik va sog‘lom fikr ato qilgan chin sahro o‘g‘loni edi......

Payg‘ambar sharaflagan xonadon egasi (Abu Ayyub Ansoriy roziyallohu anhu)

Xolid ibn Zayd ibn Kulayb Hazrajiy Ansoriy roziyallohu anhu Abu Ayyub Ansoriy nomi bilan mashhur bo‘lgan madinalik taniqli sahobiylardan. Madinaning Hazraj qabilasidan, Bani Najjor urug‘idan......

Fikr qo'shish