Nima uchun qushlar tumshug'ini qanotlari ostiga yashirishadi?
Kolibridan tortib pingvingacha bo'lgan barcha qushlar tumshug'ini yoki hatto butun boshini qanot ostiga yashirishadi. Bu sayyoramizning barcha qit'alarida qushlar uxlash yoki shunchaki dam olish uchun odatiy pozadir. Nima uchun qushlar buni qilishadi va inson nuqtai nazaridan juda qulay bo'lmagan bu holatda soatlab sarflashlari mumkin?
Qushlar nafaqat uchish uchun, balki samarali termoregulyatsiya uchun ham tuklar bilan qoplangan. Tuklar tufayli tana va atrof-muhit o'rtasida havo bo'shlig'i hosil bo'ladi. Sovuq havoda bu qatlam qushni muzlashdan saqlaydi, issiq havoda esa qizib ketmaslikka yordam beradi. Shunday qilib, tuklar termos kabi ishlaydi. Ammo tumshug'ida patlar yo'q va u orqali eng katta issiqlik yo'qotishlari sodir bo'ladi. Olimlar buni termal tasvir yordamida payqashdi - uning ekranida har qanday qushning tumshug'i qizil rangda.
Murakkab muammoning oddiy yechimi
Ammo tabiat hali ham oqlangan chiqish yo'lini topdi. Fiziologiya bardosh bera olmaydigan joyda xatti-harakatlar yordam beradi. Qushlar boshlarini qanot ostiga yashirib, tumshug'i orqali issiqlik yo'qotilishidan himoya qiladilar. Ushbu kashfiyot nisbatan yaqinda, 2017 yilda qilingan. Avstraliyaning Deakin universiteti ekologlari 6 oy davomida yovvoyi tabiatda 9 turdagi suzgichlarni kuzatdilar. Ular havo harorati qanchalik past bo'lsa, qushlar tumshug'ini qanotlari ostida uzoqroq ushlab turishini payqashdi. Shu munosabat bilan, hatto Funktsional ekologiya jurnali sahifalarida chop etilgan ilmiy maqola ham yozildi.
Olimlar tumshuq ham sovishi, ham qizib ketishi mumkinligini aniqladilar. Shuningdek, ular qushlar uchun tananing bu qismini isitish oson emasligini bilib oldilar. Olimlar termal tasvirchilar yordamida ertalabki quyosh nurlari ostida patlar qoplami allaqachon qizib ketganda, tumshug'i hali ham sovuq ekanligini aniqladilar. Bu qushlarni atrof-muhit harorati yetarlicha yuqori bo'lsa ham, qanotlari ostida issiq tutishga majbur qiladi.