Bir boy odam masjidga kirib
Bir boy odam masjidga kirib, namoz o'qibdi. Namozdan so'ng duo qilayotsa, yonida o'tirgan bir darveshning duosini eshitib qolibdi:
– Alloxim! Qornim juda och. Menga falon taom, falon shirinliklardan yetkazgin!
Boy ichida «Bu darvesh menga eshittirish uchun ataylab ovozini chiqarib duo qilyapti. Shu narsani o'zimga aytsa xam bo'lardi-ku. Shu qilgani uchun unga xech narsa bermayman» deb o'ylabdi (nafs ana shunday narsa, xar ishga burnini suqaveradi).
Darvesh duolarini tugatib, o'rnidan turibdi, so'ng masjidning bir chetiga borib yonboshlabdi. Bir ozdan so'ng masjidga bir odam qo'lida savat bilan kirib kelibdi. U to'g'ri darveshning oldiga borib, savatni uning oldiga qo'yibdi. Darvesh savatning ustini ochsa, duosida so'ragan taom va shirinliklar turgan emish.
O'tirgan joyida xamma narsani ko'rib turgan boy angrayib qolibdi.
Darvesh taomdan xam, shirinliklardan xam to'yguncha eb, qolganini savatni olib kelgan odamga qaytarib beribdi. Xaligi odam indamay savatni ko'tarib, masjiddan chiqib ketibdi.
– Siz kimsiz?
– Bir xammolman.
– Bu narsalarni kim yubordi?
– Xech kim. O'zim olib keldim.
– Siz boyagi darveshni taniysizmi?
– Yo'q, tanimayman.
– O'zingiz tanimagan, bilmagan odamga nega shuncha narsa olib keldingiz?
Xammol kishi kulib qo'yib, shunday debdi:
– Men bir faqir odamman. Odamlarning yukini tashib kun ko'raman. Bugun bir boy odamning yukini tashib bergan edim, juda ko'p pul berib yubordi. Hursand bo'lib, bozorga bordim, boshqa payt bolalarimga edira olmagan taomlarimni olib, uyga bordim. Rosa charchagan ekanman, ayolim ovqatni tayyorlaguncha uhlab qolibman. Tushimda Payg'ambarimiz sollalloxu alayxi vassallamni ko'rdim. U zot menga shunday dedilar:
– Mana shu masjidda bir valiy inson o'tiribdi. U xozir mana shu taomlarni so'rab, Alloxga duo qildi. Sen unga taomlaringdan, shirinliklaringdan olib borib, edirgin. U bu taomlardan eganicha esin. Qolganini olib kelib, o'zing bola-chaqang bilan esang, senga barakot bo'ladi. Shu ishni qilsang, jannatga kirishing uchun kafil bo'laman.
Men uyg'ondim-u, taomlarni olib, masjidga yugurdim. Bor gap shu. Qolgan gapni o'zingiz ko'rdingiz.
Boy undan «Shu qilgan bozor-o'charingga qancha ketdi?» deb so'rabdi. Xammol faloncha ketganini aytibdi.
– Shu pulning o'n baravarini beraman. Shu savobning bir bo'lagini menga ber! – debdi boy.
– Bo'lmaydi, – debdi xammol.
– Yigirma baravarini beraman.
– Bo'lmaydi.
– Ellik baravar!!!
– Yo'q.
– Yuz!!!...
Xammol boyga shunday debdi:
– Bekorga ovora bo'lmang, qancha bersang xam, savobimni sizga bermayman. Ahir Payg'ambarimiz alayxissolatu vassalom menga bu ishim uchun jannatni va'da qildilar. Siz menga butun dunyoni bersangiz xam, men sizga bu ne'matni bermayman.