Қиш фасли ҳақидаги қизиқарли фактлар
Кимдир учун қиш энг ёқимли палла бўлса, бошқалар учун бу йилнинг энг “ёқимсиз” даври. Ҳаммаси унга қандай қарашингизга боғлиқ - баъзи одамлар аёз, момиқ қор ва қор билан қопланган ландшафтни ёқтиришади, кимдир қишда фақат лой ҳамда совуқни кўради. Қизиғи шундаки, дунё аҳолисининг қарийб ярми умрида ҳеч қачон ҳақиқий қорни кўрмаган.
Қиш - бизнинг мамлакатимизда бу декабр, январ ва феврал ойлари меҳмон бўлса, жанубий яримшарда - июн, июл ва август ойларида меҳмон бўлади. Астрономик қиш 21декабрдан 21 мартгача давом этади. Иқлимли қиш кунлик ўртача ҳарорат нол даражадан пастга тушганда келади.
Баъзан қиш ҳукмдорлардан бирининг буйруғи билан келиши мумкин. Қандай қилиб дейсизми? Бир пайтлар Франция қироли Людовик XIV ёзда чанага минишни хоҳлади. Ҳечқандай муаммосиз Версал атрофида дарҳол туз ва шакардан тайёрланган қор йўлаги қурилди.
Москвада энг катта қор парчалари қишда эмас, балки баҳорда ёққан. Бу 1944 йил 30 апрелда, пойтахтга тўсатдан кучли қор ёғиши билан содир бўлган. Қор парчалари туяқуш патларига ўхшаб, инсонларнинг кафтидай катта эди.
Европалик социологлар аҳоли ўртасида ўтказилган сўровномалар давомида қизиқ хулосаларга келишди - қишда туғилганларда ўзларининг 100 ёшларига қадар яшаш имкониятларини бошқаларникига қараганда 16% кўпроқ бўларкан. Бундан ташқари, бундай инсонлар бардошлироқ ва кўпинча спортда юқори натижаларга эришадилар.2012 йилда Венецияда шундай совуқ қиш бўлганки, гондолалар музга ботган ва сув устида ҳаракатлана олмаган. Бунгача шунга ўхшаш ҳолат 1985 йилда кузатилган.
1468 йилда Бургундия ертўлаларида қаттиқ совуқ туфайли шароблар музлаб қолган.
Қорпарчалар одамнинг бармоқ излари каби, ҳар доим бир-биридан фарқ қилади. Кўп йиллик тадқиқотлар давомида бир хил жуфтлик топилмаган.
Инсон қўлига тушган энг катта қор парчаси диаметри 38 сантиметр бўлган.
Қишни ёқтирмайдиган одамлар камдан-кам учрайдилар, аммо ундан қўрқадиганлар ҳам бор. Улар совуққа дош беролмайдилар, қор ва ҳатто муздан қўрқишади. Психологлар буни кионофобия деб таснифлайдилар.
Қишда энг паст ҳарорат кўрсаткичлари қайд этилади. Шундай қилиб, Ердаги энг совуқ вақт 2013 йил 8-декабр эди - Антарктидада Япония стантсиясида ҳарорат -91,2ºС да қайд этилган.
Агар бизда қиш - декабр, январ ва феврал ойлари бўлса, унда жанубий яримшарда аксинча. У ерда тақвимий қиш бизда иссиқ ёз бўлган пайтда келади. Бу Австралия, Янги Зеландия, Африка ва Жанубий Америка учун тўғри келади.