Бир кун тонгда уйғонганимда, телефондан кўнглим қолганида, бефарқ уйғониб жилмайганда, сен борлигингни билдирарсан. Фарқсиз, смс ё қўнғироқми, жавоб берилмаган чорловми, шунда биламан  шу кун етди: сендан  шу бугун мен озодман!

Бир кун атрофим шовқин пайти, шодон завқланиб кулганимда, хаёллар йўқ, хислар хам йўқ, шу онда сен бир кўринарсан. Қизиқмас, қандайсан ким билан, ўзгарган ё ўша-ўшами, шунда биламан бугун шоду-хуррамман; сендан мен озодман, озодман-ОЗОД!!!

У тонгдек  яшарди, мен эса тундек.  Аслида хам у тонг эдию, мен эса  кеча. Бирга тонг бўла олдик, хатто кундуз хам. .. Лекин тун эмас бирга.Мен хануз тунман, у эса тонг. 


У хануз кимларда, мен эса ёлғиз...

У айол гох-гохида ишхонамизга келиб турарди. Балки уни шунчаки айол десам, бироз йоши отинкираб колгандек таассурот уйготар сизда. Чунки, айол дейиш нисбий тушунча. Он йетти йошли кизни хам, йетмиш йошли онахонни хам айол дейиш мумкин. Шунинг учун хам уни айол емас, жувон дейиш макулдай.

–Дада, ойим нимага уйгонмаяптилар?
Жажжи болакайнинг саволи шундок хам сикилиб турган дадасининг юрагини езди. Оглини тиззасига отказди-да, пешонасидан опди.
–”Оглим ойинг, роса чарчаган. Енди бир-неча кун ухлаб, яхшилаб дам олиши керак”

Бу бола кейинги пайтларда мутлақо ўзгариб кетди. Дарсга ҳам, йўқлаб келган жўралари-ю, уй юмушларига ҳам эътибор бермайди. Шодибой ўғлидаги ўзгаришни пайқаса ҳам, у ҳозир шунақа ўтиш ёшида, деган ўй билан бепарвороқ тутди ўзини. Аммо бир куни кўчада юзлашиб қолган ўғлининг домласи масалага ойдинлик киритди-қўйди:

Эрта тонг. Саболар ҳали хазон ранг ёпинчиғини эгнига илмаган дарахтлар баргини у ёқдан бу ёққа тортқилайди. Қушлар чуғури тонг отмай туриб ер-у кўкни тутган. Гўё, бугунги кунни ҳаммадан илгари улар байрам қилишга шайлангандек. 

Бу ерда кимлар бўлмаган...
Қора мойга беланган шпаллар нималарни эшитмаган...
Оҳ-фарёд, ҳайқириқ, қувонч билан айтилган ҳар бир сўз ҳудди қора мой сингари ана шу йўл, ана шу кўҳна бино бағрига сингиб кетган. Йўл ҳам, бино ҳам жонсиз. Аммо у кўп воқеаларнинг гувоҳи. Даҳшати кишини ларзага келтирувчи ҳар қандай воқеа ҳам улар учун паровоз қичқириғидай оддий бир нарса бўлиб қолган.

Манави йерда, ойнанинг олдида мен отирардим. Барча откинчилар мени танишарди. Шу йердан бола-бакраларга бакириб коярдим. Кечкурунлари кизим хабар олгани келарди.

Йомгирли кунлар узайиб кетди. Бахор ойи бошланган болса-да, кишнинг кахри кесилмаганди. Богдан ешитилиб турадиган кушларнинг овози хам сийракланди. Саккизинчи каватнинг ойнаванд айвони рахига конган бир-икки куш токилган нон ушокларини тез-тез чокилайди-да, бошини йелкалари орасига олиб, хомуш тортади.
— Жониворлар йегулик тополмаяптими, дейман, — бувим кушларни учириб юборишдан чочиб айвонга тошалган корпачага астагина отиради, — йомгир хам езиб юборди.

— «Мавлуда, сенга анчадан бери айтолмаган гапимни айтмоқчиман… Сени яхши кўраман!.. Бу гапни юзингга барибир айта олмасдим. Шунинг учун хат ёзишга мажбур бўлдим… Жавобингни кутаман. Шуҳрат.»;СГЕ;
Мавлуда сарғайиб, четларигача титилиб кетган бир парча қоғозни юзларига босганча узоқ вақт ўтириб қолди. Кўз ўнгида мактаб ҳовлиси, одмигина кийинган, паст бўйли, юзлари сепкилдор Шуҳрат гавдаланди…

Усмонийлар тарихида 10- султон сифатида империяни деярли адолатга суянган ҳолда бошқарган султон Сулаймон-Қонуний болаликда қуллар қаторида саройга олиб келинган Иброҳим Паргали билан яқин дўст тутинган. У Иброҳимни нафақат дўст, балки туғишган жигаридек қабул қилган. Шунинг учун отасининг ўлимидан сўнг империя тахтига ўтиргач, Иброҳим Паргалини ҳам четда қолдирмади. Олдинига султон ётоғи хос қўриқчиси лавозимига тайинлаган бўлса, орадан маълум вақт ўтиб Иброҳим буюк вазирга айланди.

Чироқлар, полиция машинасининг сигнал товушлари, дўкондан қочиб улгурган одамларнинг бақир-чақири, қулоқларим остидан кетмади. Оёқларим титраяпти, кўзларимни асабдан тез-тез пирпиратяпман. Лекин қўлимдаги ягона нажотни — қуролни туширгим йўқ. Тўппончани касса олдида йиғлаб турган эркакнинг пешонасига тирадим.
— Ташқаридаги итларни чақирганинг учун сени нима қилай, қария? — секин гапирсам-да, шивирлашим бу одам учун қанчалар таъсир ўтказаётганини сезиб турибман.