Деҳқон ва Жин

Деҳқон ва Жин
Деҳқон ва Жин


Қадим замонларда Балиқкўл томонларда бир Жин бўлган экан. Кунларнинг бирида унинг хожаси оламдан ўтиб, Жин озодликка чиқибди. У ҳеч қачон мустақил, озод яшаб кўрмаган экан. Энди нима қилсам экан, ё ўзимга бошқа хўжайин топсаммикан, деб кетаётиб далада меҳнат қилаётган деҳқонга дуч келибди. У терлаб-пишиб ер чопаётган экан. Жиннинг деҳқонга раҳми келиб:

– Одамларга қийин экан-а, деҳқон бобо. Бир парча нон топиб, қорнини тўйдириш учун эртани эрта, кечани кеча демай тер тўкишади, – дебди.

– Меҳнат сен ўйлаганингдай машаққат эмас. Сен ҳам меҳнат қилиб нон еганингда унинг қандай ширин бўлишини билардинг. Меҳнатнинг таги роҳат, дейдилар. Ишонмасанг, буни ўзинг синаб кўришинг мумкин, – дебди деҳқон.


Жин қизиқиб қолибди. Деҳқон мени лақиллатаётган бўлмасин тағин, деб синаб кўриш учун балиқ овламоқчи бўлибди. Бир айланиб одам қиёфасига кирибди-да, бозордан тўр сотиб олиб, дарёга борибди. Умрида балиқ овлаб кўрмаган Жин машаққат билан тўртта зоғора балиққа эга бўлибди. Бироқ у тутган балиғини пиширишни билмабди. Яна деҳқоннинг олдига борибди. Улар икковлашиб ўтин териб, балиқни оловга тутиб пиширибди. Сўнг уни ўртага қўйиб, бирга овқатланишибди.

– Оҳ, бунчалар ширин емак бўлмаса. Аввал сира бундай мазали балиқ емаган эдим. Чиндан ҳам, меҳнат қилиб топилган нарса тотли бўларкан. Сен мени алдамабсан. Энди доим нонимни меҳнат қилиб топаман, – дебди деҳқондан миннатдор бўлиб Жин.

– Чунки меҳнат қилганингда ҳаракатда бўласан, қонинг юришади. Ҳаракат қилган одамнинг тани ҳам соғ бўлади, – дебди деҳқон.

Орадан ойлар ўтибди. Жин деҳқон ўргатганидек ўз меҳнати орқасидан нон ва ҳаловат топиб мамнун яшай бошлабди. Балиқчилар орасидан ўзига дўстлар орттирибди. Кун сайин ҳаёт унга мароқли ва мазмунли туюлибди. Одамларга қул бўлиб, уларнинг бемаъни истакларини рўёбга чиқаришдан, меҳнат қилиб, ҳаёт кечириш яхшироқ эканини англабди. Ишлаб тер тўкиш, сўнг ҳордиқ чиқариш ҳам унга ёқиб қолибди. Энди ҳеч қачон қайта Жинга айланмасликка қарор қилибди.

Кунларнинг бирида яна балиқ овига чиқибди. Сувга тўр ташлаши билан унга олтин балиқ илинибди.

– Эй, одам, жонимга раҳм қил. Тила тилагингни, ортиғи билан адо қилай, – деб турганмиш олтин балиқ таъзим бажо қилганича.

– Жонинг ўзингга сийлов. Менга сендан ҳеч нарса керакмас. Мовий тўлқинлар ичра ўйноқлаб сузавер, – дебди Жин олтин балиқни ҳайратга солиб. У ҳали бирор одам зотидан бундай гап эшитмаган экан.

– Наҳотки, бирор тилагинг йўқ? Ўзинг бўлмаса бола-чақанг учун сўра, кейин пушаймон бўлма, – дебди олтин балиқ унинг гаплари қанчалик тўғрилигини билиш учун.

– Эй, олтин балиқ, менда бола-чақа йўқ. Бўлганида ҳам уларни меҳнатга ўргатардим. Сен менинг ғамимни ема. Меҳнат қилиб, нон топиб ейиш қанчалар роҳат эканини билганингда эди, бу роҳатни ҳеч нарсага алмаштирмаган бўлардинг, – дебди Жин.

Қиссадан ҳисса: меҳнатга меҳр қўйган одам ғойибдан келадиган бойликка кўз тикмас экан.

Болам қаерда

Бир бор экан, бир йўқ экан, бир кўл атрофида тинч яшайдиган ўрдак оиласи бор экан. Ўрдак ҳар куни ўн нафар боласи билан кўлда сузар экан. Кўлнинг четида чинор дарахти бор экан. Унинг шохлари узун бўлиб, бир қисми кўлнинг ичига қараб ўсган экан. Ўрдак ҳар куни болалари билан бирга шу чинорга қараб сузар экан. У тумшуғини сувга тиқиб олар ва чинор...

Сабр дарахтининг меваси

Бир бор экан, бир йўқ экан. Катта бир шаҳар бўлган экан. У ернинг аҳолиси жудаям меҳнаткаш экан. Бу шаҳарда бир этикдўз яшар экан. Унинг Кўса исмли ўғли бор экан. Этикдўз ҳар куни чарчаб ишдан қайтганда Кўса билан суҳбатлашар, боласининг бийрон жавобларидан яйраган этикдўз бирпасда чарчоғини унутиб юбораркан. Кунлар ўтаверибди. Кўса ҳам анча...

Айиқнинг туғилган куни

Бир бор экан, бир йўқ экан. Катта ўрмоннинг ўртасида бир уй бор экан. Ўша уйда ота айиқ, она айиқ ва Маймоқвой исмли кичкина айиқча яшар экан. Баҳорнинг охирги кунларидан бирида она айиқнинг туғилган куни нишонланар экан. Маймоқвой бир неча кун онасининг туғилган кунида уни қандай хурсанд қилишни ўйлабди......

Деҳқон ва Жин

Қадим замонларда Балиқкўл томонларда бир Жин бўлган экан. Кунларнинг бирида унинг хожаси оламдан ўтиб, Жин озодликка чиқибди. У ҳеч қачон мустақил, озод яшаб кўрмаган экан. Энди нима қилсам экан, ё ўзимга бошқа хўжайин топсаммикан, деб кетаётиб далада меҳнат қилаётган деҳқонга дуч келибди. У терлаб-пишиб ер чопаётган экан. Жиннинг деҳқонга раҳми...

Танга балиқлар ва итбалиқ

Дизе билан Мизе кумуш рангли ялтироқ тангачалари бор иккита кичкина балиқча экан. Улар ота-оналари билан денгиздаги уйида яшашар экан. Она балиқ кун бўйи тозалик билан машғул бўлар экан. Кичкина уйнинг у тарафига бу тарафига сузар, думини ликиллатиб ишларини қилар экан. Кираверишдаги ўтларни тозалар, тошларни ўз жойига қўяр экан. Бир куни у ҳамма...

Тулкининг уйи

Бор экан-у йўқ экан, оч экан-у тўқ экан, обод дашт қишлоғида томорқаси каттагина аҳил оила яшар экан. Уй бекасининг буюртмасига кўра ота-ўғил шу томорқалари четида қурган янги қўноқ – товуқкатак бинойидек чиқибди. Мўжаз ҳовлиси сим тўр билан ўралган. Эрта-индин товуқлар шу жойга кўчирилади. Тушдан кейин беканинг ўғли Жавлон қараса, занжирдаги...

Кенгуру ва шифокор Лайлак

Қадим замонларда кичкина кенгуру яшаган экан. У ота-онаси билан яшар экан. Кенгурулар туғилганда жуда кичкина бўлар экан. Улар олти ойлик бўлгунча онасининг қорнидаги халтачада юрар, она сути билан овқатланишар экан. Кангу ҳам туғилгандан бери онасининг халтасида яшар экан. Бу ерларга баҳор келибди. Ҳамма ҳайвонлар табиат қўйнида ўйинлар ўйнай...

Хўроз минган бола (эртак)

Бўривой ҳовлига чиқиб, у ёқ-бу ёққа қаради. Дон чўқилаётган хўрозни бир тепиб, қоқолатди-ю, кўчага ошиқди. Кечқурун ҳовли четидаги товуқхонада тепки еган хўроз йиғламсираб, ҳасрат қила бошлади......

Қирқ ямоқ ҳақи

Бир бор экан, бир йўқ экан, биз кўрмаган, биз бўлмаган замонларнинг бирида икки қўшни бўлган экан. Бири ўта бой, бўғзигача мой, иккинчиси унинг хизматида сочи оқарган, аммо косаси оқармаган камбағал экан......

Бойлик топган бола

Бор экан-у, йўқ экан, қадим ўтган замонда бир чолнинг икки ўғли бўлиб, улардан бири сабрли ва меҳнаткаш, иккинчиси эса ялқов ва ишёқмас экан. Катта ўғил тинмай меҳнат қилгани учун ҳам соғлом ва бақувват бўлса, дангаса ўғил хўппа семиз ва дардманд экан......

Фикр қўшиш