Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш

Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш
Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш


Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
"Биз (тепаликка) кўтарилганимизда такбир (Аллоҳу акбар), тушаётганимизда тасбеҳ (Субҳаналлоҳ) айтардик", дедилар.
(Бухорий ривояти)

Изоҳ: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаж ва умрадан қайтаётганларида (баъзи ривоятларда "ғазотдан қайтаётганларида" дейилган) бирор тепаликка кўтарилсалар, такбир айтар эдилар ва бирор водийга тушсалар, тасбиҳ айтардилар.
Бундан маълум бўлмоқдаки, сафарда тепаликка чиқаётганда, "Аллоҳу Акбар" деб такбир айтиш, тепаликдан пастга тушаётганда Аллоҳ таолони поклаб, "Субҳаналлоҳ" деб тасбиҳ айтиш суннат экан. Зеро инсон юқорига кўтарилгани сари атрофдаги нарсалар унинг кўз ўнгида кичрайиб боради ва охири заррадек бўлиб қолади. Бундай ҳолатда инсоннинг қалбида кибр туйғуси пайдо бўлади, шунинг учун бу ҳолатда Аллоҳ барча нарсадан каттароқ, улуғроқ эканини тилга олиб, “Аллоҳу акбар” деб, Аллоҳни улуғлаш лойиқ бўлади. Пастга тушиш қуйилик ва пастлик бўлгани учун бу ҳолатда Аллоҳ таолони барча камчилик ва паст сифатлардан поклаш лойиқ бўлади.
Бу зикр фақат сафарда айтилгани учун уни сафарда айтиш мақсадга мувофиқ бўлади. Унга бошқа ҳолатлар қиёс қилинмайди, зеро ибодатдаги асл-асос суннатда келганига чекланишдир.

Айрим кишилар бу суннатни тирилтирайлик деб, зинапоя ёки лифт орқали кўтарилаётган пайтларида такбир ва тасбиҳ айтишмоқда экан. Бундай қилиш суннат эмас. Агар суннат бўлганда, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам саҳобаларга уйга кириб-чиқишда айтиладиган дуо-зикрларни таълим берганларидек, зинадан кўтарилиб тушилганда айтиладиган дуо-зикрларни ҳам таълим берган бўлардилар. Ҳолбуки уларда зинапоя бўлган.

Юрган-турганда, ҳар қандай ҳолатда умумий суратда такбир, тасбиҳ ва таҳлил айтиб юриш жуда яхши амал.
Бироқ, ҳадисларда келган тасбиҳлар, зикр-дуоларни белгиланган ададда, белгиланган ўринда, белгиланган кайфиятда ва белгиланган замонда қилиш суннат бўлади, унга бошқасини қиёс қилинмайди. Агар қиёс қилинса, бидъат бўлиб қолади, Аллоҳ сақласин.
Дарвоқе, Имом Бухорий юқоридаги ҳадисни ӯзларининг саҳиҳларида: «Водийга тушганда айтиладиган дуо" ҳақидаги бобда келтирганлар. Шунингдек, ушбу ҳадис кўп манбаларда ”Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш" бобида зикр қилинган.
Валлоҳу аълам

Ислом
1
Аввалги нашр Кейинги нашр
Ҳаммага яхшилик қилинг

Эй инсонлар! Аниқки, сизларга Парвардигорингиз томонидан қалбларга шифо бўлиб панд-насиҳат келди. Нега фақат сизга яхшилик қилган кишигагина яхшилик қиласиз, сизга боғланган кишигагина боғланасиз, сизга едирган кишигагина едирасиз, сизни ҳурмат қилган кишинигина ҳурмат қиласиз?! Бировнинг яна бировдан афзал жойи йўқ......

Бешта керакли маълумот

➖1. Азон ниҳоясига етгач, унинг дуосини айтганингиздан сўнг ўзингизни ижобат бўладиган дуодан маҳрум қилманг. ➖2. Намоз ўқиётганингизда гуноҳларингиз қаерга қўйилади ?...

📙Саййидул истиғфор

“Саййидул истиғфор” бирикмаси “истиғфорлар саййиди” маъносини англатади. Тийбий айтишича, у тавбанинг барча маъносини ўзида жамлагани учун шундай аталган......

Икки нарсадан бошқасида ҳасад йўқ

Ибн Умар розиялоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Икки нарсадан бошқасида ҳасад йўқ. (Бири) Аллоҳ таоло бир кишига мол-дунё берган ва у кеча-ю кундузи уни инфоқ қилади.(Иккинчиси) Аллоҳ таоло бир кишига Қуръонни берган ва у кеча-ю кундуз уни қоим қилади”, дедилар”. (Термизий ривояти!)...

Етти тож

👉 1. ЗИКРНИНГ ТОЖИ: «Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаҳу лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъалаа кулли шайин қодийр» (Ягона Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ, Унинг шериги ҳам йўқ, салтанат ва мақтов Уникидир. У барча нарсага қодир Зотдир)......

Биринчилар

— Исломдаги биринчи Қибла – Байтул Мақдис. — Биринчи мусулмон шоир — Ҳассон ибн Собит Ансорий розияллоҳу анҳу. — Мадинада муҳожирлардан биринчи вафот этган инсон – Усмон ибн Мазъун розияллоҳу анҳу......

Гунохларни ювувчи айрим осон ибодатлар

"Ер юзида кимда-ким "ла илаҳа иллаллоҳ, валлоҳу акбар, ва ла ҳавла ва ла қуввата илла биллаҳ" дер экан, унинг барча гуноҳларига каффорат бўлиб кетади, гарчи гуноҳлари денгиз кўпигидек кўп бўлса ҳам"......

Яхшилик йўлларининг кўп ва турли-туман экани

عَنْ أَبِي ذَرٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ لِيَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «لا تَحْقِرَنَّ مِنْ الْمَعْرُوفِ شَيْئًا وَلَوْ أَنْ تَلْقَى أَخَاكَ بِوَجْهٍ طَلْقٍ» (رواه مسلم). Абу Зар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Яхшиликдан бирон нарсани ҳақир-арзимас санама, ҳатто...

Қуръонда зикр этилган қалб турлари

Аллоҳ таоло Қуръони каримда қалбнинг бир қанча турларини зикр этган. Жумладан:...

Истиғфор айтинг!

Ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимки:......

Фикр қўшиш