Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш

Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш
Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш


Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
"Биз (тепаликка) кўтарилганимизда такбир (Аллоҳу акбар), тушаётганимизда тасбеҳ (Субҳаналлоҳ) айтардик", дедилар.
(Бухорий ривояти)

Изоҳ: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаж ва умрадан қайтаётганларида (баъзи ривоятларда "ғазотдан қайтаётганларида" дейилган) бирор тепаликка кўтарилсалар, такбир айтар эдилар ва бирор водийга тушсалар, тасбиҳ айтардилар.
Бундан маълум бўлмоқдаки, сафарда тепаликка чиқаётганда, "Аллоҳу Акбар" деб такбир айтиш, тепаликдан пастга тушаётганда Аллоҳ таолони поклаб, "Субҳаналлоҳ" деб тасбиҳ айтиш суннат экан. Зеро инсон юқорига кўтарилгани сари атрофдаги нарсалар унинг кўз ўнгида кичрайиб боради ва охири заррадек бўлиб қолади. Бундай ҳолатда инсоннинг қалбида кибр туйғуси пайдо бўлади, шунинг учун бу ҳолатда Аллоҳ барча нарсадан каттароқ, улуғроқ эканини тилга олиб, “Аллоҳу акбар” деб, Аллоҳни улуғлаш лойиқ бўлади. Пастга тушиш қуйилик ва пастлик бўлгани учун бу ҳолатда Аллоҳ таолони барча камчилик ва паст сифатлардан поклаш лойиқ бўлади.
Бу зикр фақат сафарда айтилгани учун уни сафарда айтиш мақсадга мувофиқ бўлади. Унга бошқа ҳолатлар қиёс қилинмайди, зеро ибодатдаги асл-асос суннатда келганига чекланишдир.

Айрим кишилар бу суннатни тирилтирайлик деб, зинапоя ёки лифт орқали кўтарилаётган пайтларида такбир ва тасбиҳ айтишмоқда экан. Бундай қилиш суннат эмас. Агар суннат бўлганда, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам саҳобаларга уйга кириб-чиқишда айтиладиган дуо-зикрларни таълим берганларидек, зинадан кўтарилиб тушилганда айтиладиган дуо-зикрларни ҳам таълим берган бўлардилар. Ҳолбуки уларда зинапоя бўлган.

Юрган-турганда, ҳар қандай ҳолатда умумий суратда такбир, тасбиҳ ва таҳлил айтиб юриш жуда яхши амал.
Бироқ, ҳадисларда келган тасбиҳлар, зикр-дуоларни белгиланган ададда, белгиланган ўринда, белгиланган кайфиятда ва белгиланган замонда қилиш суннат бўлади, унга бошқасини қиёс қилинмайди. Агар қиёс қилинса, бидъат бўлиб қолади, Аллоҳ сақласин.
Дарвоқе, Имом Бухорий юқоридаги ҳадисни ӯзларининг саҳиҳларида: «Водийга тушганда айтиладиган дуо" ҳақидаги бобда келтирганлар. Шунингдек, ушбу ҳадис кўп манбаларда ”Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш" бобида зикр қилинган.
Валлоҳу аълам

Аёл тақдири

Яхши аёл дунёдаги энг яхши одамга турмушга чиқиши мумкин. Муҳаммад алайҳиссаломнинг завжалари Оиша розияллоҳу анҳу мисоли. Бу турмуш Оиша онамизнинг Аллоҳга муҳаббатларини сусайтирмади ва жаннат вожиб бўлди......

Ҳар соат ва ҳар дақиқага

Аллоҳнинг ҳар кун, ҳар соат ва ҳар дақиқага тортиқлари бор. Энг катта тортиғи Ўзининг зикрига илҳом бермоғидир. Субханаллоҳи ва биҳамдиҳи. Субҳаналлоҳул Аъзиим.. Айман Ёғий....

Фариштанинг дуоси (ўқинг фақат йиғламанг)

Уни касалхонага оғир ахволда олиб келишди. Кучли зарбалардан ички аъзолари ҳам ёрилиб кетган эди. Тезкор гуруҳ чақирилмагунга қадар бу ишни ким қилганини шифокорлар била олмади. Боланинг тепасида иззиллаб йиғлаётган она кўксига муштлар, аммо ниманидир яшираётгани кўзларидан маълум эди......

Кўп истиғфор айтсангиз

Ҳасан Басрий айтдилар: Истиғфор айтадиган кишини Аллоҳ азоблайди деб ўйламайман. - Нима учун? дейишди. - Исиғфор айтишни унинг кўнглига ким солди? деди. - Аллоҳ, дейишди. - Қандай қилиб ўзи кечирим сўрашга ундаб яна азоблаши мумкин?! деди......

Ўтганлар ҳақига ўқиладиган дуо

Ассалому алайкум! Узур устозлар менинг диндан саводим хали яхши эмас худога шукур якинда намоз укишни бошладим. саволим шундай кайси дуони укиб юрса утган авлод аждодлар учун яхши булади ё сура оятларними.. рахмат номакьул савол берган булсам узур......

Қачонгача?..

«Эй Одам фарзанди! Мени кимга шикоят қиляпсан? Ҳолбуки, шикоят қилишинг (учун) Менга баробар зот йўқ! Қачонгача Мени унутасан, ҳолбуки буни сендан талаб қилмадим?!......

Расулуллоҳ суннатларида бу дунё ва охират учун фойдалар бор

Қоринни ерга қаратиб ётманг! Тихфатул Ғифорий розияллоҳу анҳу айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам масжидда чалқанча ҳолатда ухлаб ётганимни кўриб қолдилар. Оёқлари билан туртиб: “Бу уйқу нимаси?! Буни Аллоҳ ёмон кўради”, дедилар» (Имом Ибн Можа ривояти)....

Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтадилар

Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу айтадилар: Қуръонни бир ойда бир ўқиб чиқмаган инсон, батаҳқиқ уни *ҳажр қилибди * Ҳажр - тарк қилиш Пайғамбиримиз алайҳиссалом Қиёмат куни Аллоҳ таолога шикоят қиладилар ва биз бу шикоят қилинадиганлар сафидан бўлиб қолмасликка ҳаракат қилишимиз керак. (Фурқон 30-оятга қаранг)...

Хар саждага боришингизда

Хар саждага боришингизда ота-онангизга мағфират сўраб,бир марта "Аллохуммағфирлий валивалидайя (Аллохим ота-онамни мағфират қил!) деб, дуо қилиб қўйишга одатланинг! Шунда, улар учун бир кунда 64 марта Истиғфор айтган бўласиз!......

Қаттиқ қалбга насиҳат бекор

“Эй Одам фарзанди! Махлуқларни лаънатламанг, лаънат ўзингизга қайтади. Эй Одам фарзанди! Осмон Исмларидан бири сабабли ҳавода устунсиз тик турибди. Аммо қалбларингиз эса Китобимдаги мингта ваъз насиҳатим билан ҳам тўғри эмас! Эй инсонлар! Тош сувда юмшамаганидек, ваъз ҳам қаттиқ қалбга таъсирини ўтказа олмайди......

Фикр қўшиш