Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш

Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш
Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш


Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади:
"Биз (тепаликка) кўтарилганимизда такбир (Аллоҳу акбар), тушаётганимизда тасбеҳ (Субҳаналлоҳ) айтардик", дедилар.
(Бухорий ривояти)

Изоҳ: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаж ва умрадан қайтаётганларида (баъзи ривоятларда "ғазотдан қайтаётганларида" дейилган) бирор тепаликка кўтарилсалар, такбир айтар эдилар ва бирор водийга тушсалар, тасбиҳ айтардилар.
Бундан маълум бўлмоқдаки, сафарда тепаликка чиқаётганда, "Аллоҳу Акбар" деб такбир айтиш, тепаликдан пастга тушаётганда Аллоҳ таолони поклаб, "Субҳаналлоҳ" деб тасбиҳ айтиш суннат экан. Зеро инсон юқорига кўтарилгани сари атрофдаги нарсалар унинг кўз ўнгида кичрайиб боради ва охири заррадек бўлиб қолади. Бундай ҳолатда инсоннинг қалбида кибр туйғуси пайдо бўлади, шунинг учун бу ҳолатда Аллоҳ барча нарсадан каттароқ, улуғроқ эканини тилга олиб, “Аллоҳу акбар” деб, Аллоҳни улуғлаш лойиқ бўлади. Пастга тушиш қуйилик ва пастлик бўлгани учун бу ҳолатда Аллоҳ таолони барча камчилик ва паст сифатлардан поклаш лойиқ бўлади.
Бу зикр фақат сафарда айтилгани учун уни сафарда айтиш мақсадга мувофиқ бўлади. Унга бошқа ҳолатлар қиёс қилинмайди, зеро ибодатдаги асл-асос суннатда келганига чекланишдир.

Айрим кишилар бу суннатни тирилтирайлик деб, зинапоя ёки лифт орқали кўтарилаётган пайтларида такбир ва тасбиҳ айтишмоқда экан. Бундай қилиш суннат эмас. Агар суннат бўлганда, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам саҳобаларга уйга кириб-чиқишда айтиладиган дуо-зикрларни таълим берганларидек, зинадан кўтарилиб тушилганда айтиладиган дуо-зикрларни ҳам таълим берган бўлардилар. Ҳолбуки уларда зинапоя бўлган.

Юрган-турганда, ҳар қандай ҳолатда умумий суратда такбир, тасбиҳ ва таҳлил айтиб юриш жуда яхши амал.
Бироқ, ҳадисларда келган тасбиҳлар, зикр-дуоларни белгиланган ададда, белгиланган ўринда, белгиланган кайфиятда ва белгиланган замонда қилиш суннат бўлади, унга бошқасини қиёс қилинмайди. Агар қиёс қилинса, бидъат бўлиб қолади, Аллоҳ сақласин.
Дарвоқе, Имом Бухорий юқоридаги ҳадисни ӯзларининг саҳиҳларида: «Водийга тушганда айтиладиган дуо" ҳақидаги бобда келтирганлар. Шунингдек, ушбу ҳадис кўп манбаларда ”Сафарда такбир ва тасбиҳ айтиш" бобида зикр қилинган.
Валлоҳу аълам

Аёллар жамоаси

Абдуллоҳ ибн Умар р.а. дан ривоят қилинади, Расулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам: - “Эй, аёллар жамоаси, садақа қилинглар, истиғфорни кўпроқ айтинглар......

Икки нарсадан бошқасида ҳасад йўқ

Ибн Умар розиялоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Икки нарсадан бошқасида ҳасад йўқ. (Бири) Аллоҳ таоло бир кишига мол-дунё берган ва у кеча-ю кундузи уни инфоқ қилади.(Иккинчиси) Аллоҳ таоло бир кишига Қуръонни берган ва у кеча-ю кундуз уни қоим қилади”, дедилар”. (Термизий ривояти!)...

Саждаи тиловат

Тиловат саждасини адо қилиш тартиби қуйидагича: Ким саждаи тиловат оятини ўқиса ё эшитса дарҳол таҳоратли ҳолда, пок жойномоз устида, қиблага юзланиб, қуйидаги ниятни қилади:.....

Энг афзал зикрлар

Зикрларнинг энг афзали ва бутуни бу – Қуръони каримдир. Унинг биргина оятини тиловат қилиш билан банда қанчадан-қанча савобга эга бўлади. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ўз ҳадисларида таълим берган зикрлар ҳам кўпки, булар ҳақида алоҳида китоблар таълиф этилган......

Энг чиройли ризқ мол - мулк эмас

Биласизми?! Энг яхши, энг чиройли ризқ мол - мулк эмас. Балки... ✨ Хотиржам, қаноатли қалб, ✨ Равшан ақл, соғлом фикр......

Энг осон зикрлар (тахорат шарт эмас)

Аллоҳнинг зикри улуғ фазилат бўлишига қарамай, Аллоҳ таоло уни шундай осон қилдики, уни қилиш учун бирор нарса шарт эмас. Агар таҳорат билан қиблага юзланиб, фикрни бир жойга қўйиб, зикр қилишга қодир бўлса, жуда яхши. Лекин унинг иложи бўлмаса, айланиб, юриб, туриб, ўтириб ва иш қилиб бўлса ҳам, ҳар ҳолатда бу ибодатни қилиш мумкин. Бу ибодат...

Имондан айирма

Аллоҳим Тилимизни Зикрдан, Бошимизни Саждадан, Қалбимизни Сенга бўлган Мухаббатимиздан, Имондан айирма.🤲...

Аёллар намозининг фарқлари

Савол: Аёллар намози қандай фарқланади? Жавоб: Эркаклар намозидан саккиз жойда фарқ қилади:......

📙Қарздан қутилиш дуоси.

26. Айтгин: «Аллоҳим! Барча подшоҳликнинг эгаси! Хоҳлаган кишингга подшоҳлик берурсан ва хоҳлаган кишингдан подшоҳликни тортиб олурсан, хоҳлаган кишингни азиз қилурсан, хоҳлаган кишингни хор қилурсан. Барча яхшилик Сенинг қўлингда. Албатта, Сен ҳар бир нарсага ўта қодирсан.27. Кечани кундузга киритурсан ва кундузни кечага киритурсан, ўликдан...

Яратилиш мазмуни

«Эй Одам фарзанди! Сизларни аввал оз бўлиб, кейин кўпайтириш учун халқ қилмадим. Қўрқинчда Менга ҳамроҳ бўлиш учун ё ожиз бўлиб қолганимда ёрдам сўраш учун ёки манфаат ҳосил қилиш учун ёхуд зарарни даф этиш учун сизларни яратганим йўқ. Балки узоқ вақт Менга ибодат қилиб, кўп шукр келтириб, эртаю кеч Менга тасбеҳ айтишингиз учун сизларни яратдим......

Фикр қўшиш