Мўминларни лақаб билан чақиришнинг ҳаром экани

Мўминларни лақаб билан чақиришнинг ҳаром экани
Мўминларни лақаб билан чақиришнинг ҳаром экани


« Мўминларни лақаб билан чақиришнинг ҳаром экани »

“Лақаб” сўзи луғатда “айблаш, устидан кулиш, истеҳзо қилиш” каби маъноларни ифодалайди. Бизнинг тилимизда “лақаб қўйиш, лақаб тўқиш” деганда ҳам айнан шу маънолар кўзда тутилади. Лекин арабларда “лақаб” сўзи ижобий маънода ҳам қўлланилади. Бунда у маълум бир шахснинг танилган исми сифатида зикр қилинади. Бу ерда кишини таҳқирлаш, айблаш маъноларини бўлмайди, ўзига қўйилган лақаб билан чақирилаётган киши бундан рози бўлади. Масалан, Абу Бакр розийаллоҳу анҳунинг лақаби “Сиддиқ”, Умар розийаллоҳу анҳуники “Форуқ”, Оиша розийаллоҳу анҳоники “Ҳумайро”, Ҳамзаники “Асадуллоҳ”, Холид ибн Валидники “Сайфуллоҳ”, Жаъфар ибн Абу Толибники “Таййор” бўлган. Шундай бўлса-да, аслида лақаб асосан салбий маънода бировни айблаш маъносида қўлланилади.
Аллоҳ таоло Ўзининг Китобида айтади: “Эй мўминлар,(сизлардан бўлган) бир қавм (бошқа) бир (мўмин) қавм устидан масхара қилиб кулмасин – эҳтимол (ўша масхара қилинган қавм) улардан яхшироқдир. Яна (сизлардан бўлган)аёллар ҳам (бошқа мўмина) аёллар устидан масхара қилиб(кулмасинлар) – эҳтимол (ўша масхара қилинган аёллар)улардан яхшироқдирлар. Ўзларингизни (яъни, бир-бирларингизни) мазах қилманглар ва бир-бирларингизга лақаб қўйиб олманглар! Иймондан кейин фосиқлик билан номланиш (яъни, мўмин кишининг юқорида ман қилинган фосиқона ишлар билан ном чиқариши) нақадар ёмон. Ким тавба қилмаса, бас, ана ўшалар золим кимсалардандир” (Ҳужурот, 11).

Ушбу оятда Аллоҳ таоло Ўзининг мўмин бандаларини бошқа мўмин биродарлари устидан масхара қилиш, уларни айблаш, лақаб қўйишдан қайтармоқда. Балки улар устидан кулиб, лақаб тўқиётган одам Аллоҳ таолога улардан кўра яқинроқдир. Бу ҳолда лақаб қўяётганлар Аллоҳнинг маҳбуб бандаларини таҳқирлаб ўз нафсларига катта зулм қилган бўладилар.

Шунингдек, мўмина-муслима аёллар ҳам ўзларининг мўмина опа-сингиллари устидан масхара қилишлари наҳий қилинмоқда. Улар билмайдилар, балки улар масхара қилаётган мўминалар тақво ва солиҳ амалларда улардан устундирлар.

Эътибор берадиган бўлсак, мазкур оятда “биродарларингизни масхара қилманг” маъноси “ўзингизни масхара қилманг” деб ифодаланмоқда. Бундан, мўминларни масхара қилиш, уларга лақаб қўйиш ўзини масхара қилиш билан тенг экани келиб чиқади.

Бандалар Аллоҳга иймон келтириб, мўминлик шарафига эришганларидан сўнг бир-бирларига лақаб қўйиб фосиқона исм билан исмланишлари қандоқ ҳам ёмон! Кимки мўмин ва мўминаларга лақаб қўйишни бас қилмаса, Аллоҳга тавба қилмаса, улар ўзларига зулм қилган, исён ишлари билан Аллоҳнинг азобини сотиб олган бўладилар.

Муқотил айтади: “Аллоҳ таолонинг бу ояти Билол, Салмон, Аммор, Хаббоб, Суҳайб, Фуҳайра, Ҳузайфанинг мавлоси Солимлар устидан масзара қилган Бани Тамим қабиласи ҳақида нозил бўлган” (Абу Ҳотим ривояти).

Ато: “Бир-бирига лақаб қўйиш бирон мўминни Исломга хос бўлмаган исмлар билан – эй чўчқа, эй ит, эй эшак, деб чақиришдир”, деб айтган (Абд ибн Ҳумайд ва Ибн Мунзир ривояти).

Ибн Аббос розийаллоҳу анҳу: “Бир-бирига лақаб қўйиш бир киши аввалда ёмон – гуноҳ ишларни содир этиб, сўнг тавба қилгач, унинг ўтган гуноҳларини юзига солиб айблашдир”, деган(Ибн Жарир Табарий ривояти).

Кечки зикр тонгда ва кечда тўрт марта

Аллохумма инний амсайту ушхидука, ва ушхиду хамалата аършика, ва малаа'икатака, ва жамийъа холқика, аннака анта Аллоху лаа илаха илла анта вахдака лаа шарийкалака, ва анна аъбдука ва росуулук....

Аёл тақдири

Яхши аёл дунёдаги энг яхши одамга турмушга чиқиши мумкин. Муҳаммад алайҳиссаломнинг завжалари Оиша розияллоҳу анҳу мисоли. Бу турмуш Оиша онамизнинг Аллоҳга муҳаббатларини сусайтирмади ва жаннат вожиб бўлди......

Саодат_сабаблари

1. Солиҳ амал. ''Эркакми ё аёлми — кимда-ким мўмин бўлган ҳолида бирон яхши амал қилса, бас, Биз унга покиза ҳаёт ато этурмиз''... Наҳл сураси 97-оят......

Ҳаётингда ҳеч ҳафа бўлдингми?

"...Ҳаётингда ҳеч ҳафа бўлдингми? Жуда ҳам чорасизман дедингми? Суяна олмайман дедингми? Мавлоно шундай дейди: Азоблар мусофир кабидир, келар ва кетар.......

Мусулмон боланинг одоб-ахлоқи

Эй ўғлон, мактаб сенинг иккинчи уйингдир. Сен у ерда ҳаётингнинг энг гўзал соатларини ўтказасан, у ерда ўқувчи биродарларинг ва ўқитувчи оталарингдан ташкил топган оила билан яшайсан......

Қуръондан шифо топганлар қиссаси

Ривоят қилинишича, бир гуруҳ саҳобалар сафарга чиқишди. Араблар яшайдиган жойда қўним топиб, улардан озиқ-овқат сўрашди. Аммо қабиладагиларнинг меҳмон қилгилари келмади. Шу орада ўша қабила бошлиғини чаён чақиб олди......

Сафарга чиқишни ният қилиб, уловга минганда айтиладиган дуо

Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам сафарга чиқадиган бўлсалар, уловларига ўрнашиб олганларидан кейин уч марта такбир айтар, сўнгра...

Энг чиройли дуо

"Пайғамбаримиз Муҳаммад салаллоҳу алайҳиссалом ДУО ҳам ИБОДАТдир деб марҳамат қилганлар. Пайғамбаримиз алайҳиссалом "НАМОЗлари сўнгида ушбу ДУОни ўқиганлар......

Макка даври уч босқичга бўлинади

1) фатратул ваҳий ва махфий даъват босқичи — қарийб 3 йил давом этган (ҳижратдан аввалги 13-йил, нубувватнинг 1-йили рамазон ойидан бошланиб, ҳижратдан аввалги 10-йил, нубувватнинг 4-йилида тугайди / мил. 610 йил август — 613 йил)......

Сажда ечимдир!

Қачонки юраклар сиқилганда Қалбингнинг туб – тубидан “Аллоҳ” дейсан. - Қачонки дунё кўзинга зулмкор кўринганда, ҳамма қилганларинг беҳуда бўлганида, қанотларингни қайирганларида “Ё Аллоҳ” дейсан......

Фикр қўшиш