САЪД ИБН АБУ ВАҚҚОС (р.а.) нинг тўлиқ исми...
САЪД ИБН АБУ ВАҚҚОС (р.а.) нинг тўлиқ исми Молик ибн Ваҳб ибн Абдуманоф ал-Қурайший Заҳрий(тахминан 590-674) бўлиб, саҳоба ва маккалик илк мусулмон, Муҳаммад (с.а.в.)нинг қўриқчиларидан бири бўлган. Қурайш қабиласидан, Муҳаммад (с.а.в.)нинг оналари Омина каби Бани Заҳра уруғидан бўлган. Мадинага кўчиб борган муҳожирлардан, Муҳаммад (с.а.в.)нинг барча ғазоватларида қатнашиб, у кишининг ҳурматларига сазовор бўлган. Саъд ибн Абу Ваққос (р.а.) бағоят жасур, мард инсон, моҳир мерган ҳисобланган. Уҳуд жангида Муҳаммад (с.а.в.)нинг ёнларида туриб жанг қилган Саъд мингдан ортиқ ўқ отган. Эронга юборилган қўшинга лашкарбоши этиб тайинланган.
Саъд ибн Абу Ваққос (р.а.)га шуҳрат келтирган Қодисия жангида (636 йил) Рустам бошчилигидага 40 минг кишилик форс қўшинлари енгилган. Сўнг Мадоин (Ктесифон) шаҳрини ҳужум билан олган ва Сосоний шоҳларининг беҳисоб хазиналарини қўлга киритган. Маълум муддат Эрон ва Ироқ ноиби бўлган. Саъд ибн Абу Ваққос (р.а.)Умар (р.а.) замонида (638 йил) Куфа шаҳрини қурган. Усмон (р а.)нинг фожиали ўлимидан сўнг бирор ишга қўшилмаган, халифаликка даъвогарлик қилмаган. Жамал ва Сиффин жангларида иштирок этмаган, Муовия ҳузурига чақиртирилганда бормаган. Мадина ташқарисидага уйида 84 ёшида вафот этган. Васиятига биноан, Бадр жангида кийган ва 55 йилдан бери асраб келган жундан тўқилган бир жуббаси билан кафанланган: "Мени шунга кафанланглар.Чунки, Бадр ғазоти куни душманга рўбарў бўлганимда, устимда шу кийим бор эди. Кафаним бўлсин деб шу кунгача сақлаб қўйгандим" деганлар. Саъд ибн Абу Ваққос (р.а.) нинг машҳуркамони Мадинаи мунавварадаги "Ҳижоз темир йўли" номли музейда сақланмоқда.