Тойчоқ ва поезд

Тойчоқ ва поезд
Тойчоқ ва поезд


Саман поезд йўли яқинида яшайдиган тойчоқ экан. У тез-тез темирйўл вокзалига борар, поезднинг келиб кетишини кузатар экан. Поезднинг овози ва тутун чиқариб юриши унга жуда ёқар экан. Саман бу ерга кўп марта келиб, поезд билан дўстлашиб олибди. Тойчоқ энди вокзалга дўстининг қачон келишини билар ва уни шу ерда кутар экан. Поезд ҳам тойчоқни кўриб, баланд овоз берар ва тутун чиқарар экан. Бир куни Саман поездга: Поезд, сен қаерга кетяпсан?- деб сўрабди. Поезд кулумсираб шундай жавоб берибди: - Шаҳарга кетяпман. - Шаҳар чиройли жойми? Истасанг, мен билан юр. Шаҳарни кўрасан. - Зўр бўларди! Поезд аста-секин тойчоқдан узоқлашиб: - Эртага шу вақтда, шу ерда бўл. Олдинги вагон бўш бўлади. Мен секинлашганимда миниб оласан, бирга кетамиз. Шу кеча Саманнинг бутун ҳаёли шаҳарда бўлибди, кўзига уйқу келмабди. Эртаси куни эрталаб барвақт вокзалга бориб, поездни кута бошлабди. Поезд вокзалга яқинлаш-гач, тез суръатда вагонга сакраб чиқиб олибди. - Баракалла, Саман, уддаладинг, - дебди поезд. Саман жуда хурсанд эди, атрофни завқ билан томоша қиларди. Улар анча юриб шаҳарга етиб боришибди. Бу ерда одамлар кўп, шовқин-сурон эди. - Нега бунчалар шовқин?- деб кишнаб юборибди тойчоқ.

- Бу ер шаҳар, кўришни хоҳламайсанми? дебди поезд. Шаҳар вокзалида Саман сакраб вагондан тушиб олибди. Тўсатдан вокзал ходимининг бақирган овозини эшитибди: От бу ерда нима қиляпти? Саман қўрқиб кетибди ва вокзалдан чиқиш учун югуриб кетибди. Кейин у машина ва одамлар билан гавжум жойга бориб қолибди. Ўзига-ўзи: - Бу ер ғалати экан! Яхшиси мен қайта қолай, - дебди. Аммо уйига қандай кетишни билмас экан. У қаерга кетаётганини билмай югураверибди. Атрофидаги машиналар тинмай сигнал чалишибди. Одамлар уни кўриб: - От бу ерда нима қиляпти? Эгаси қаерда экан? - дейишибди. Бечора Саман нима қилишини билмай қолибди. Юраги тез-тез ура бошлабди. Шу пайт у поезднинг овозини эшитиб қолибди. Саман баланд овозда кишнаб юборибди ва дўстининг овози келган томонга югурибди. Югурибди, югурибди, ниҳоят поездга етиб олибди ва бўш вагонга сакраб чиқиб олибди. Сўнг чуқур нафас олиб: - Раҳмат, дўстим. Агар овоз бермаганингда нима қилишни билмасдим, - дебди. - Хўш, шаҳар сенга ёқдими? - Нима десам экан? Умримда ҳеч кўрмаган жойлар, ғалати нарсаларни кўрдим. Аммо менга ўзимизнинг макон яхши. Энди ўз еримнинг қадрини биламан.

Эртаклар
40
Аввалги нашр Кейинги нашр
Танга балиқлар ва итбалиқ

Дизе билан Мизе кумуш рангли ялтироқ тангачалари бор иккита кичкина балиқча экан. Улар ота-оналари билан денгиздаги уйида яшашар экан. Она балиқ кун бўйи тозалик билан машғул бўлар экан. Кичкина уйнинг у тарафига бу тарафига сузар, думини ликиллатиб ишларини қилар экан. Кираверишдаги ўтларни тозалар, тошларни ўз жойига қўяр экан. Бир куни у ҳамма...

Сабр дарахтининг меваси

Бир бор экан, бир йўқ экан. Катта бир шаҳар бўлган экан. У ернинг аҳолиси жудаям меҳнаткаш экан. Бу шаҳарда бир этикдўз яшар экан. Унинг Кўса исмли ўғли бор экан. Этикдўз ҳар куни чарчаб ишдан қайтганда Кўса билан суҳбатлашар, боласининг бийрон жавобларидан яйраган этикдўз бирпасда чарчоғини унутиб юбораркан. Кунлар ўтаверибди. Кўса ҳам анча...

Шляпа кийган ҳайкаллар

Тоғдаги бир қишлоқда ниҳоятда камбағал чол билан кампир яшар эди. Эр-хотин похолдан шляпа тўқишар, чол уларни шаҳарга сотгани олиб борарди. Савдоси юришса, бирор егулик олиб қайтарди. Шляпа сотилмаган куни қариялар оч-наҳор ухлашга мажбур бўлишарди......

Сичқоннинг ношукурлиги

Бир бор экан, бир йўқ экан, кўм-кўк ўрмон ёқасида бир уй бор экан. Бу уйда бир кекса кампир ёлғиз яшар экан. Бир куни кампир эшик ёнида ип йигириб ўтирганда, қарға қувлаб келаётган сичқонни кўриб қолибди. Кампир ўрнидан туриб, қарғани калтак билан ҳайдабди. Сичқонни уйга олиб кириб, олдига бир кафт гуруч тўкибди......

Қирқ ямоқ ҳақи

Бир бор экан, бир йўқ экан, биз кўрмаган, биз бўлмаган замонларнинг бирида икки қўшни бўлган экан. Бири ўта бой, бўғзигача мой, иккинчиси унинг хизматида сочи оқарган, аммо косаси оқармаган камбағал экан......

Сичқоннинг гугурт қутилари

Кичик бир қишлоқда хароба бир уй бор экан. Бу уйда иккита сичқон яшар экан. Улар бирбирларини жуда яхши кўришар, бир-бирларини яхши тушунишар экан. Сичқонлар фақат бир мавзуда келиша олмас эканлар: гугурт қутилари. Эркак сичқон гугурт қутисини йиғишни яхши кўрар экан. Қачон бўш гугурт қутисини кўрса, уни олиб уйга келтирар экан. Аммо сичқон хоним...

Айиқнинг туғилган куни

Бир бор экан, бир йўқ экан. Катта ўрмоннинг ўртасида бир уй бор экан. Ўша уйда ота айиқ, она айиқ ва Маймоқвой исмли кичкина айиқча яшар экан. Баҳорнинг охирги кунларидан бирида она айиқнинг туғилган куни нишонланар экан. Маймоқвой бир неча кун онасининг туғилган кунида уни қандай хурсанд қилишни ўйлабди......

Бойлик топган бола

Бор экан-у, йўқ экан, қадим ўтган замонда бир чолнинг икки ўғли бўлиб, улардан бири сабрли ва меҳнаткаш, иккинчиси эса ялқов ва ишёқмас экан. Катта ўғил тинмай меҳнат қилгани учун ҳам соғлом ва бақувват бўлса, дангаса ўғил хўппа семиз ва дардманд экан......

Деҳқон ва Жин

Қадим замонларда Балиқкўл томонларда бир Жин бўлган экан. Кунларнинг бирида унинг хожаси оламдан ўтиб, Жин озодликка чиқибди. У ҳеч қачон мустақил, озод яшаб кўрмаган экан. Энди нима қилсам экан, ё ўзимга бошқа хўжайин топсаммикан, деб кетаётиб далада меҳнат қилаётган деҳқонга дуч келибди. У терлаб-пишиб ер чопаётган экан. Жиннинг деҳқонга раҳми...

Тошқотган аждарҳо

Қадимда Бойсун билан Шўрчи орасидаги кичик сўқмоқ Қорадарадан ўтарди. Савдогар, йўловчи карвонлари минг азоб билан дара ичидан ўтиб, Ҳисор томонларга боришарди......

Фикр қўшиш